Του Γιώργου Βλαβιανού

Σε όλη την Τεχεράνη, αυτές τις ημέρες βλέπει κανείς εκατοντάδες Ιρανούς να περιδιαβαίνουν τους μεγάλους δρόμους με τις τρεις λωρίδες της ιρανικής πρωτεύουσας, προσπαθώντας να ξεμπερδέψουν με την χάρτινη πραμάτεια τους, φυλλάδια και αφίσες υποψηφίων βουλευτών. Κάθε λίγο και λιγάκι τα κινητά τηλέφωνα γεμίζουν από τα ενοχλητικά διαφημιστικά μηνύματα των επιδόξων μελών της Μαχλίς, του Ιρανικού Κοινοβουλίου. Για τις 290 έδρες του θα δώσουν τη δική τους μάχη περισσότεροι από 3.400 υποψήφιοι. Η κρατική τηλεόραση στα προγράμματά της καλεί τον κόσμο, τους έχοντες δικαίωμα ψήφου να προσέλθουν στις κάλπες να στηρίξουν τον εκλεκτό τους.

Σήμερα Παρασκευή 2 Μαρτίου στην Ισλαμική Δημοκρατία διεξάγονται κοινοβουλευτικές εκλογές. Με τους περισσότερους από τους μεταρρυθμιστές πολιτικούς να έχουν αποκλεισθεί από την εκλογική διαδικασία, οι εκλογές έχουν ένα και μόνο ενδιαφέρον. Τον συστημικό ανταγωνισμό ανάμεσα στα δύο συντηρητικά στρατόπεδα: τους λαϊκιστές των οποίων ηγείται ο πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ και τους υποψηφίους που υποστηρίζουν το κληρικό κατεστημένο, του οποίου ηγείται φυσικά ο Ανώτατος Θρησκευτικός Ηγέτης Αγιατολλάχ Αλί Χαμενεί. Μολονότι δείχνει αδύνατον να ανατραπεί η φύση του καθεστώτος στο Ιράν  για το εγγύς μέλλον πάντα, ο Αχμαντινετζάντ και οι υποστηρικτές του θέλουν να επιχειρήσουν να μειώσουν, κατά κάποιον τρόπο, τον έλεγχο του ιρανικού κλήρου στην κεντρική εξουσία.

Μια ματιά στους δρόμους πάντως, από αντικειμενικούς παρατηρητές, εύκολα θα διαπιστώσει κανείς ότι υπάρχουν πολλοί που δεν δείχνουν ενδιαφέρον για ό, τι συμβαίνει σήμερα. Δεν είναι λίγοι αυτοί που δεν θα ψηφίσουν. Ή ακόμη κι αν πάνε δεν πρόκεται να ψηφίσουν κανέναν από τους υποψηφίους. Πρόκειται για τις πρώτες εκλογές μετά από τις προεδρικές εκλογές του 2009 που τόσο πολύ αμφισβητήθηκαν. Οι περισσότεροι από τους μεταρρυθμιστές του Πράσινου Κινήματος βρίσκονται σήμερα φυλακισμένοι ή σε κατ’ οίκον περιορισμό. Κάποιοι άλλοι αυτοεξορίσθηκαν στην γειτονική Τουρκία καταγγέλοντας βασανιστήρια.

Η διαμάχη ανάμεσα στον Αχμαντινετζάντ και τον Χαμενεί έφθασε στο αποκορύφωμά της ουσιαστικά πριν από δέκα μήνες, όταν ο Ιρανός πρόεδρος έλαβε την απόφαση να διώξει τον αρχηγό των μυστικών υπηρεσιών Χαιντάρ Μοσλεχί, τον υπουργό Εξωτερικών Μανουχίρ Μοτακί, ενώ βρισκόταν σε ταξίδι στο εξωτερικό και να ενθαρρύνει τις παραιτήσεις αρκετών άλλων μελών του υπουργικού συμβουλίου. Όλα αυτά έγιναν παρά την αντίθετη θέληση του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη του Ιράν. Η αρχή της διαμάχης ανάμεσα στους δύο άνδρες έγινε νωρίς μετά τις εκλογές του 2009, όταν ο Χαμενεί ζήτησε από τον για δεύτερη θητεία πρόεδρο της χώρας να απολύσει τον στενότερό του συνεργάτη Εφαντιάρ Μασχαί. Τότε ο Αχμαντινετζάν είχε τηρήσει δεκαήμερη λευκή απεργία, δηλαδή ουσιαστικά δεν ασκούσε τα καθήκοντά του. Όταν τελικώς η αντίσταση του Χαμενεί εκάμφθη, ο σκληροπυρηνικός πρόεδρος του Ιράν τοποθέτησε τον προστατευόμενό του, διευθυντή του προσωπικού του γραφείου.

Οι κληρικοί τρέμουν, αυτή την ώρα τον Αχμαντινετζάντ, ο οποίος αντιπροσωπεύει σήμερα τον λαϊκιστικό συντηρητισμό και έχει τη στήριξη των εκατομμυρίων της ιρανικής φτωχολογιάς. Αυτό που υποστηρίζουν ο πρόεδρος και οι υποστηρικτές του είναι ότι η εξουσία πρέπει να εκπορεύεται από την εκλεγμένη κυβέρνηση και οι κληρικοί θα πρέπει απλώς να έχουν καθοδηγητικό ρόλο. Η σύγκρουση προέρχεται από την θεσμική φύση της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, που είναι ταυτοχρόνως κοινοβουλευτική δημοκρατία και θεοκρατία της οποίας ηγείται ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης ο οποίος δεν εκλέγεται από τον λαό. Ο Χαμενεί με την κληρική ελίτ και τους συμμάχους τους στη Δικαστική και την Εκτελεστική εξουσία ελπίζουν να χρησιμοποιήσουν τις σημερινές εκλογές για να φρενάρουν λίγο τη γενικότερη βούληση προς την αλλαγή, την ουσιαστική απαλλαγή από την άμεση καταπιεστική εξουσία του Σιιτικού κλήρου.

• Ετικέτες: 
• Ιράν
• Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ