ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ

ΧΡΗΣΤΟΣ Β. ΜΑΣΣΑΛΑΣ

Η σύγχρονη δημοκρατία είναι προϊόν μιας αβέβαιης ιστορίας που περιλαμβάνει πορεία προς τα εμπρός, αλλά και οπισθοδρόμηση. Άλλωστε, μέσα σ’ αυτήν την πορεία εμφανίστηκαν, επικυρώθηκαν και εξελίχθηκαν οι αρχές της. Η δημιουργία και η σταθερότητα της δημοκρατίας είναι αποτέλεσμα περίπλοκων προϋποθέσεων, γι’ αυτό είναι και εύθραυστη. Οι κανόνες του δημοκρατικού παιχνιδιού απαιτούν παιδεία και συνείδηση του πολίτη, όμως η όξυνση του οικονομικού εξασθενεί το ζωτικό για τη δημοκρατία ρόλο της διαμάχης των ιδεών.

Στις μέρες μας, η κρίση της δημοκρατίας επιδεινώνεται από την οικονομική κρίση. Αλήθεια, πώς να σκεφτούν οι άνθρωποι τη δημοκρατία, όταν τους κυριεύει η απογοήτευση από την υπολειτουργία των θεσμών της και από τις διαδικασίες της που οδηγούν σε διεφθαρμένους και άτολμους πολιτικούς;

Τη διακυβέρνηση της χώρας την έχουν αναλάβει τρία δημοκρατικά κόμματα -δεξιάς, κεντρώας και αριστερής απόκλισης-, όμως το περιβάλλον στο οποίο καλούνται να κυβερνήσουν είναι λίαν συγκρουσιακό (με δεξιές και αριστερές αποκλίσεις). Η συναίνεση πάνω σε βασικές αρχές που έχουν επιτύχει δεν σημαίνει βέβαια ότι πρέπει να αποδυναμώσουν τον ανταγωνισμό, γιατί ο πολιτικός χώρος είναι ένα πεδίο όπου θα πρέπει να περιμένουμε τη διαφωνία.

Εκείνο που περιμένουμε είναι η τόνωση της ποιότητας της δημοκρατίας. Η δημοκρατία δεν εξευγενίζει πάντα την κοινωνία, πάντα όμως είναι ενδεικτική για την υγεία της κοινωνίας στην οποία λειτουργεί.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κρίση που βιώνουμε είναι και κρίση της δημοκρατίας. Η δημοκρατία πρέπει συνεχώς, καθημερινά, να αποδεικνύει ότι είναι δημοκρατία. Πρέπει να είναι πάντα ενεργή, εν δράσει, και όχι κάτι που θεωρείται δεδομένο και ολοκληρωμένο.

Τα προβλήματα που απασχολούν σήμερα τους πολίτες αλλοιώνουν τις πολιτικές τους προτεραιότητες και μαζί το νόημα της δημοκρατίας. Τα προβλήματα αυτά είναι: η διαφθορά, η ανεργία, οι ανισότητες και το περιεχόμενο της ιδιότητας του πολίτη. Η αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων είναι δύσκολη στις σημερινές συνθήκες και η μόνη ρωγμή αισιοδοξίας μπορεί να προκύψει μόνο από την καλλιέργεια κλίματος εμπιστοσύνης στον πολίτη. Έτσι και  ο απλός πολίτης θα γίνει πολίτης της συμμετοχής.

Η αντιπολίτευση συνήθως βομβαρδίζει τους πολίτες με τα δικαιώματά τους, αγνοώντας τις υποχρεώσεις τους. Ο πολιτικός λόγος της σημερινής αντιπολίτευσης δεν διαμορφώνει μόνο πολιτικές, αλλά και ταυτότητες, οι οποίες βοηθούν τα άτομα να κατανοήσουν ό, τι βιώνουν και τους δίνει ελπίδα για το μέλλον.

Στο διαμορφούμενο περιβάλλον τα δημοκρατικά κόμματα που απαρτίζουν την κυβέρνηση πρέπει να προσφέρουν στους πολίτες αντικείμενα ταύτισης, διαφορετικά ο λαϊκισμός παραμονεύει και αντικαθιστά την αποδυναμωμένη αντίθεση των δημοκρατικών κομμάτων με την αντίθεση ανάμεσα στο «λαό» και το «κατεστημένο».

Ο λαός μας βίωσε και βιώνει μια μεγάλη και επώδυνη περιπέτεια. Η ρωγμή ελπίδας πρέπει να διευρυνθεί. Για το σκοπό αυτό χρειάζεται η κυβέρνηση να βγάλει από την ξήρανση τη δημοκρατία και να της δώσει το πραγματικό της νόημα.  Η αξιόπιστη λειτουργία της δημοκρατίας είναι το ισχυρό αντίδοτο στην αυθαιρεσία της εξουσίας και το ισχυρό όπλο στον αγώνα για την αποκάλυψη της διαφθοράς και αλαζονείας, των ψευδών πεποιθήσεων, των εσφαλμένων αποφάσεων και των επιβλαβών ενεργειών…

Η ζωντανή δημοκρατία είναι το ζητούμενο…

Χρήστος Β. Μασσαλάς-π. Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
E-mail: [email protected]

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια.

Υποβολή απάντησης

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιο σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το email σας εδώ.