ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ

Τα κράτη δεν κάνουν Ιστορία, φτιάχνουν Ιστορία

Είναι ακόμη νωπές οι επονείδιστες και άθλιες επιθέσεις που υπέστη ο υπουργός Παιδείας, Νίκος Φίλης, με αφορμή ένα παλαιότερο άρθρο του σχετικά με τους διωγμούς που υπέστη ο ποντιακός ελληνισμός.

Όπως επίσης, ακόμη νωπότερο είναι το «διπλωματικό» θέμα που δημιουργήθηκε με την –ανοίκεια, είναι η αλήθεια- επίθεση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών σε βάρος του Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου. Η Άγκυρα αποκάλεσε «δημαγωγό» τον Πρώτο Πολίτη, με αφορμή τα όσα είχε πει από την Παναγία Σουμελά για την «γενοκτονία» (sic) των Ποντίων και του «μικρασιατικού Ελληνισμού». Μάλιστα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας χθες επανήλθε από την Νέα Μηχανιώνα, θέτοντας εκ νέου θέμα «γενοκτονίας» των Ποντίων.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν εξέφρασε προσωπικές απόψεις. Και το παρόν σημείωμα κατ’ ουδένα τρόπο στοχεύει στον Προκόπη Παυλόπουλο. Αντιθέτως, τα όσα είπε ο Πρώτος Πολίτης για τους Ποντίους και τους Αρμενίους απηχούν τις αποφάσεις της ελληνικής Βουλής, το 1994 και το 1998 αντιστοίχως, με τις οποίες η Ελλάδα, ομοφώνως, αναγνώρισε ως γενοκτονίες τους διωγμούς που υπέστησαν οι Πόντιοι και οι Αρμένιοι από τους Τούρκους. Φριχτούς διωγμούς, είναι η αλήθεια. Μια μικρή μόνο έρευνα σε διηγήσεις και κείμενα της εποχής, αλλά και σε μαρτυρίες διασωθέντων και ξεριζωμένων είναι αρκετή ώστε να ανατριχιάσει ο αναγνώστης με όσα πέρασαν οι Πόντιοι και οι Αρμένιοι.

Όμως, η Ιστορία είναι Ιστορία. Είναι επιστήμη. Η λεγόμενη «επιστημονική ιστοριογραφία». Και όπως κάθε επιστήμη, έχει ορισμούς: άλλο πράγμα η εθνοκάθαρση, άλλο ο βίαιος εκτοπισμός πληθυσμών, άλλο η γενοκτονία. Κάθε ορισμός έχει κριτήρια, συγκεκριμένα και εν πολλοίς απαραβίαστα, βάσει των οποίων κρίνεται αν ισχύει ή όχι.

Και, βεβαίως, η Ιστορία ως επιστήμη, δεν έχει χρώμα. Ούτε «περιούσιους λαούς». Ούτε μόνιμα θύματα και μόνιμους θύτες. Εκτοπισμούς και βιαιότητες δεν έχει μόνο υποστεί ο ελληνισμός, στο βάθος των αιώνων. Έχει κάνει κιόλας. Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι το τροχός της Ιστορίας κινείται με βία και αίμα.

Στο παρελθόν, πολλά κράτη χρησιμοποιούσαν την Ιστορία προκειμένου να κάνουν διπλωματία. Η αναγνώριση μίας «γενοκτονίας» από την Βουλή ενός κράτους αποτελούσε ένα «μήνυμα» προς το κράτος που χρεωνόταν την γενοκτονία, ενώ διάφορες ομάδες και κοινότητες χρησιμοποιούσαν τέτοιου τύπου «αναγνωρίσεις» ως στοιχεία πίεσης ενός κράτους για να πετύχουν αλλότριους σκοπούς.

Ωστόσο, πλέον ζούμε σε μία δύσκολη εποχή, με πολύ ρευστά χαρακτηριστικά. Σε μία εποχή που δύσκολα μπορεί κανείς να μιλήσει για αλλαγή συνόρων, ακόμη κι αν αυτή αποτελεί απαίτηση-προϊόν συλλογικής αυτοδιάθεσης. Ο κόσμος έχει μπει σε επικίνδυνα μονοπάτια, ο χάρτης των διεθνών συσχετισμών μπορεί να αλλάξει από εβδομάδα σε εβδομάδα (απόδειξη οι ξαφνικές «αγάπες» Ερντογάν-Πούτιν…) και, γενικώς, διπλωματία του μέλλοντος βασισμένη στην «αναγνώριση» ή την «βάφτιση» γεγονότων του παρελθόντος είναι ξεπερασμένη. Πλέον, η διπλωματία δεν γίνεται με αναγνωρίσεις «γενοκτονιών», με επίκληση σε μειονότητες δεκαετιών ή αιώνων ή με αναφορές σε κράτη και πληθυσμούς που δεν υπάρχουν πια εκεί που ήταν η ιστορική κοιτίδα τους.

Κοντολογίς: απόψεις για την Ιστορία δεν έχει μόνο η Ελλάδα. Έχει και η Τουρκία. Και οι απόψεις αυτές είναι χρόνια γνωστές σε όλους και απολύτως αντιτιθέμενες. Ας αφήσουν, λοιπόν,  οι κυβερνήσεις τους ιστορικούς να μελετούν την Ιστορία, ας ξεπεράσουν τις διαιρέσεις και τις αντιθέσεις προηγούμενων δεκαετιών ή αιώνων και μόνο τότε, αντί να «ανακατεύουν» το παρελθόν, μπορεί να φτιάξουν ένα καλύτερο μέλλον. Γιατί το ζητούμενο για τα κράτη και τους πολιτικούς δεν είναι να κάνουν Ιστορία, αλλά να φτιάχνουν Ιστορία…

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια.

Υποβολή απάντησης

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιο σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το email σας εδώ.