ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ

Ο κ. Γαβρόγλου και οι ασκήσεις ισορροπίας

Μπορεί ένας Υπουργός να διατυπώνει προθέσεις και σχέδια; Φυσικά και μπορεί, όπως, άλλωστε, και κάθε πολίτης σε ένα πολίτευμα που θέλει να ονομάζεται δημοκρατικό. Πόσο μάλλον, όταν πρόκειται για έναν άνθρωπο πολιτειακά επιφορτισμένο με τη διαμόρφωση και την αναδιάταξη της κοινωνικής καθημερινότητας. Μπορεί ένας Υπουργός να προτείνει και να υλοποιεί μεταρρυθμίσεις; Αυτονόητο και αυτό, καθώς αποτελεί, ως διαδικασία, ένα ρόλο μάλλον φυσικό και σίγουρα αναμενόμενο.

Μπορεί, όμως, μια κοινωνική ομάδα –μικρή ή μεγάλη, δεν έχει σημασία- να κινείται συνολικά στη βάση δεδηλωμένων προθέσεων μεταρρύθμισης που κοινωνούνται στο δημόσιο λόγο ως επερχόμενες βεβαιότητες; Αυτό σηκώνει μεγάλη συζήτηση.

Περί του κ. Γαβρόγλου ο λόγος, λοιπόν, και των -ακόμα προτεινόμενων- μεταρρυθμίσεων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, βάσει των οποίων καλείται να διαμορφώσει την ζωή της η σχολική κοινότητα. Είναι αλήθεια ότι ο κ. Γαβρόγλου είναι λαλίστατος. Αποτελεί αυτό στοιχείο θετικό για έναν Υπουργό, αφού φανερώνει το θάρρος του λόγου του. Όμως δεν αρκεί. Οι κύριοι ρόλοι ενός Υπουργού είναι ο παραγωγικός, ο εκτελεστικός και ο διαχειριστικός, όχι ο επικοινωνιακός. Και επειδή οι δεδηλωμένες προθέσεις του κ. Γαβρόγλου υπήρξαν και η αφορμή του κειμένου, αισθάνομαι την ανάγκη να διασαφηνίσω ότι η συνέχειά του δεν αφορά «δίκη προθέσεων», αλλά αποτελεί έναν προβληματισμό για τη δυνατότητα ισορροπίας σε ένα ρευστό υπόβαθρο.

Ξεκινάω από το λιγότερο –ίσως- επώδυνο. Πρόσφατα ο κ. Γαβρόγλου διέψευσε τις φήμες περί της μετάθεσης της ώρας έναρξης του σχολικού ωραρίου στις 09:00. Τόνισε ότι δεν υπάρχει ακόμα σχετική επίσημη απόφαση του Υπουργείου, αλλά αποτελεί ζήτημα που εξετάζεται από κάποια διεπιστημονική επιτροπή, της οποίας το πόρισμα οσονούπω περιμένουμε. Η σχετική φημολογία, λοιπόν, δεν είναι αβάσιμη. Ο ίδιος ήταν η πηγή της, όταν, κατά τον αγιασμό της τρέχουσας σχολικής χρονιάς, φρόντισε να την πυροδοτήσει, ευχόμενος σχετικά και προϊδεάζοντας τους μαθητές: «από του χρόνου θα κοιμόμαστε και μια ώρα παραπάνω». Και από τον Σεπτέμβρη μέχρι και σήμερα το ζήτημα αυτό διαρκώς από κάπου ανακινείται, παρότι παραμένει ακόμα στο χώρο των προθέσεων –εδώ των «πιθανών». Τέτοιες αλλαγές, όμως, όσο απλές και αν ακούγονται, τόσο περίπλοκες είναι στην εφαρμογή. Στην έναρξη του σχολικού ωραρίου στηρίζεται μεταξύ πολλών άλλων και ο οικογενειακός καθημερινός προγραμματισμός. Μια τέτοια αλλαγή θα αποβεί σε μεγάλο βαθμό απορρυθμιστική. Παραλείπω εδώ την αναφορά σε άλλες παράλληλες επιδράσεις και πιθανές δομικές αδυναμίες εφαρμογής μιας τέτοιας αλλαγής, τις οποίες ευελπιστώ ότι η αρμόδια διεπιστημονική επιτροπή γνωρίζει και υπολογίζει καλύτερα από τον γράφοντα. Στο πλαίσιο αυτό υποθέτω πως ο λόγος που η σχετική πρόθεση δεν γίνεται πράξη είναι η ανάγκη να συνυπολογιστούν και τέτοιες παράμετροι. Ωστόσο, καλό θα ήταν να διασαφηνιστεί έγκαιρα η απόφαση του Υπουργείου, ώστε να μην κινούμαστε για καιρό ακόμα στο χορό των υποθέσεων.

Μεταβαίνω στις περίφημες διακηρύξεις περί προσλήψεων μόνιμου προσωπικού. Είναι σαφές ότι οι προσλήψεις εκπαιδευτικών είναι αναγκαίες. Όποιος σχετίζεται, έστω και στο ελάχιστο, με τον χώρο το αναγνωρίζει. Παρόλα αυτά, το μόνο που έχουμε και εδώ είναι μια δήλωση πως  μέχρι τις 15 Μαρτίου θα δημοσιευτεί η σχετική προκήρυξη του ΑΣΕΠ για 4.500 προσλήψεις εκπαιδευτικών ειδικής (μόνο) αγωγής για το 2019. Υπάρχει και μια προαναγγελία για την «έκδοση μιας πράξης υπουργικού συμβουλίου, που θα κατοχυρώνει τη δυνατότητα προκήρυξης και των 5.250 θέσεων για το 2020». Η αρχικά πολλά υποσχόμενη και φαινομενικά αποφασιστική δέσμευση που θα διασφάλιζε την πρόσληψη 15.000 εκπαιδευτικών παίρνει, κατά πώς φαίνεται, μετάθεση χρόνου, ώστε -όπως πολλοί εικάζουν- να αποτελέσει βέλος στη φαρέτρα του προεκλογικού αγώνα. Δύο και πλέον μήνες μετά την αρχική εξαγγελία τα πάντα είναι ασαφή, με μόνη σταθερά την εμμονική σχετική υποσχεσιολογία.

Το φλέγον, όμως, ζήτημα και αυτό που φανερώνει την προχειρότητα (τουλάχιστον) και την απερισκεψία του Υπουργείου είναι η φυσιογνωμία που θα λάβει η ερχόμενη Γ’ Λυκείου και ο τρόπος με τον οποίο θα εξεταστούν το 2020 πανελλαδικά οι μαθητές της φετινής Β’ Λυκείου. Οι συγκεκριμένοι μαθητές –σημειωτέον- έχουν ήδη ξεκινήσει τη σχετική προετοιμασία, με μόνο δεδομένο την ψυχοφθόρο και αντιπαραγωγική αβεβαιότητα. Για τους δε μαθητές των «Ανθρωπιστικών Σπουδών» άγνωστα είναι και τα ίδια τα αντικείμενα των μαθημάτων, στα οποία θα κληθούν να εξεταστούν, όχι μόνο η ύλη τους. Από τον περασμένο Σεπτέμβρη μέχρι και σήμερα το περίφημο αυτό «Νέο Λύκειο» και οι φιλόδοξες αλλαγές στο εξεταστικό δεν έχουν νομοθετηθεί. Οι γραμμές αυτές γράφονται μήνα Μάρτιο, μια επισήμανση χρήσιμη. Υποθέτω ότι και αυτή η μεταρρύθμιση περιμένει να λάβει την τελική της μορφή, όταν θα είναι έτοιμο πάλι κάποιο σχετικό πόρισμα από κάποια υπέρλαμπρη διεπιστημονική επιτροπή. Μόνο που χρήσιμο θα ήταν να γνωρίζουμε αν υπάρχει και κάποια επιστημονική γνωμάτευση για το χρόνο που χρειάζεται ένας εκπαιδευτικός να προετοιμαστεί, για να διδάξει το μάθημά του με αφετηρία το Σεπτέμβριο (οι φροντιστές τον Ιούνιο...) του 2019 και με ορίζοντα τις πανελλαδικές του 2020. Γιατί, αν κάποιος νομίζει ότι η επίγνωση ενός γνωστικού αντικειμένου επαρκεί για τη διδασκαλία του, πλανάται πλάνη οικτρή –ή απλά ελλιπώς γνωρίζει περί διδακτικής διαδικασίας. Η κωλυσιεργία ποτέ δεν εξυπηρετεί πουθενά. Το μόνο που διασφαλίζει είναι την ελλιπή προετοιμασία των διδασκόντων και τον εκφυλισμό μιας, ούτως ή άλλως πειραματικής χρονιάς, σε αγώνα δρόμου.
Κανείς δεν αμφισβητεί τη γνησιότητα των προθέσεων του κ. Γαβρόγλου. Αυτό που τίθεται σε αμφισβήτηση είναι η δυνατότητα του ιδίου –ή του επιτελείου του- να θέσουν ένα σαφές χρονοδιάγραμμα και να το τηρήσουν, διασφαλίζοντας την ηρεμία στο ελληνικό σχολείο, το οποίο έχει ήδη αρκετά προβλήματα να αντιμετωπίσει. Άλλωστε, το βασικό που χρειάζεται ο θεσμός της εκπαίδευσης είναι σταθερότητα και σοβαρότητα. Τους τελευταίους εννιά μήνες, όμως, καλείται διαρκώς να ισορροπήσει ανάμεσα σε προθέσεις που διατυμπανίζονται και στην αβεβαιότητα που δημιουργούν.

Ο Βασίλης Νάστος είναι φιλόλογος-εκπαιδευτικός.

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια.

Υποβολή απάντησης

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιο σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το email σας εδώ.