ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ

Κάτι συμβαίνει στην Αθήνα

Σκεφτείτε τη ζωή σας. Φανταστείτε το δωμάτιο που μεγαλώσατε. Φέρτε στο νου σας τη γωνιακή τραπεζαρία, το "λίβινγκ ρουμ" που μαζευόταν η οικογένεια και έβλεπε τηλεόραση, το μπάνιο, τα μπαλκόνια με τις γλάστρες. Μερικές φορές μοιάζει με ζωή που την έχει ζήσει κάποιος άλλος. Αν κάνεις άλμα στο σήμερα και δεις την εικόνα του σπιτιού, της πολυκατοικία που ζεις σήμερα σαν ενήλικας, θα τρομάξεις με το πόσοι κόσμοι χωρίζουν τα δύο κάδρα. Αλλάξαμε. Άλλαξαν τα κτίρια, άλλαξε και η κοινωνία. Το ενιαίο μωσαϊκό της οικογένειας με τα δύο ή περισσότερα παιδιά ράγισε. Το μοντέλο της κλασικής οικογένειας έπαψε να μονοπωλεί την κοινωνική κανονικότητα. Σήμερα υπάρχουν στην κοινωνία μας μονογονεϊκές οικογένειες, το σύμφωνο συγκατοίκησης, οι εκ πεποιθήσεως εργένηδες και των δύο φύλων που αυξάνονται. Καινούργιες ανάγκες δημιουργούνται και για τη στέγη.

Διασχίζοντας τη λεωφόρο Αλεξάνδρας είναι αδύνατο να μη σταματήσει το βλέμμα σου στο κτιριακό συγκρότημα που μοιάζει με φάντασμα. Οι προσφυγικές πολυκατοικίες που στέκουν εδώ και 80 χρόνια απέναντι από το γήπεδο του Παναθηναϊκού , μετά από δεκαετίες σχεδιασμών , συγκρούσεων και αδράνειας περιμένουν τον νέο φορέα να τις αναπλάσει αξιοποιώντας παράλληλα τον περιβάλλοντα χώρο.

Οδός Ξυνιάδος, Κερκίνης, Τριχωνίδας . Τα ονόματα με τις ονομασίες λιμνών οριοθετούν τις οκτώ πολυκατοικίες που έχουν στυλ Bauhaus και μοιάζουν ολόιδιες σαν παραλληλόγραμμα κουτιά. Τα προσφυγικά ήταν από τις πιο χαρακτηριστικές συνοικίες της Αθήνας .
Η μαρμάρινη επιγραφή μπροστά από τις πολυκατοικίες μας θυμίζει την ιστορία αυτής της γωνιάς της πρωτεύουσας: "Τιμή και Δόξα στους Ηρωικούς Μαχητές του ΚΚΕ και του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ που πολέμησαν τον Δεκέμβρη του 1944 ενάντια στην αστική τάξη και τον Εγγλέζικο –Ιμπεριαλισμό-ΚΚΕ".

Δεν είναι πρώτη φορά που η συγκεκριμένη περιοχή διχάζεται. Αρκεί θα θυμηθεί κανείς την ιστορία της περιοχής. Το συγκρότημα των προσφυγικών πολυκατοικιών χτίστηκε το 1933 για να στεγάσει τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Η ανάγκη των προσφύγων για στέγαση ήταν επιτακτική γιατί θέριζαν οι αρρώστιες και σε πολλούς προσφυγικούς καταυλισμούς δεν υπήρχε πόσιμο νερό .

Οι οκτώ προσφυγικές πολυκατοικίες που χτίστηκαν από τους αρχιτέκτονες Κ. Λάσκαρη, Δ. Κυριακό, Β. Τσαγκρή ήταν τοποθετημένες η μια, δίπλα στην άλλη , παράλληλα με τη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Μέσα στα διαμερίσματα των 50 τετραγωνικών που είχαν τα απολύτως απαραίτητα οι πρόσφυγες στέγασαν τη νέα τους ζωή. Όμως ο πόλεμος δεν άργησε να ξεσπάσει. Στην περιοχή των προσφυγικών πολυκατοικιών υπήρχε ήδη μια παραγκούπολη. Οι φανατικοί φίλαθλοι μιας νέας ομάδας είχαν ήδη χτίσει τα σπίτια τους στην περιοχή. Το 1922 , ο δήμος είχε παραχωρήσει την έκταση δίπλα στη λεωφόρο Αλεξάνδρας στον Παναθηναϊκό για την κατασκευή του γηπέδου του. Ενώ, όμως, η ανέγερση του γηπέδου βρισκόταν σε εξέλιξη, εκδόθηκε βασιλικό διάταγμα μέσω του οποίου ο χώρος απαλλοτριώθηκε υπέρ του Εργατικού Συνεταιρισμού για να χτιστούν εργατικές πολυκατοικίες. Ο Παναθηναϊκός θα έμενε χωρίς την πολυπόθητη στέγη για την οποία είχε δαπανήσει ένα μεγάλο ποσό. Οι φίλαθλοι θεώρησαν υπεύθυνους τους πρόσφυγες. Οι Αθηναίοι καθημερινά γίνονταν μάρτυρες των συγκρούσεων ανάμεσα στο σωματείο και τους πρόσφυγες. Στο τέλος και με μεγάλη καθυστέρηση ο δήμος μπήκε στη μέση. Από τη μια μεριά της Αλεξάνδρας το γήπεδο και απέναντι παραχώρησε χώρο για να χτίσουν οι πρόσφυγες τα σπίτια τους.

Την πρώτη φορά που μπήκα στα "προσφυγικά" της Αλεξάνδρας ήταν τη δεκαετία του `80. Θυμάμαι ότι σαράντα χρόνια μετά, έφεραν τα σημάδια από τα Δεκεμβριανά. Οι γονείς της φίλης μου , αν και μικρά παιδιά τότε, ήταν μάρτυρες των σφοδρών συγκρούσεων των δυνάμεων της αριστεράς με τις κυβερνητικές και Βρετανικές δυνάμεις . Στο ανατολικό μπαλκόνι του διαμερίσματος υπήρχαν βαθιά τα τρύπες από τις οβίδες των Βρετανών . Όλα αυτά τα χρόνια οι πολυκατοικίες στέγασαν αρκετές οικογένειες προσφύγων που μετά κατάφεραν να ενταχτούν στην ελληνική κοινωνία και κάποια από αυτά εγκαταλείφτηκαν ενώ σε άλλα ζουν μετανάστες και άστεγοι. Το 2009 το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο χαρακτήρισε τις πολυκατοικίες , "μνημείο" , επισημαίνοντας πως "τα κτίρια έχουν ιδιαίτερη κοινωνική και ιστορική σημασία".

Ο αγώνας δεκαετιών κατοίκων και πολιτιστικών συλλόγων δικαιώθηκε και επιτέλους, πριν ένα μήνα εκδόθηκε η οικοδομική άδεια για την αποκατάσταση των Προσφυγικών της Λ. Αλεξάνδρας. Όλα έτοιμα για να ξεκινήσει το έργο.

"Τα προσφυγικά σώθηκαν την πρώτη φορά από τα χέρια της χούντας , την δεύτερη από την κατεδάφιση που κάποιοι επιθυμούσαν διακαώς μετά από πολύχρονους αγώνες κατοίκων, συλλόγων, φίλων και καθηγητών του Πολυτεχνείου όπως η αείμνηστη καθηγήτρια Άννη Βρυχέα", λέει η φίλη μου. Η αποκατάσταση των προσφυγικών που είναι αποτέλεσμα των αγώνων των κατοίκων και πολιτιστικών συλλόγων ,σίγουρα θα δώσει ζωή στην ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας.

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια.

Υποβολή απάντησης

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιο σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το email σας εδώ.