ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ

Από τον Φίφη στη Στρέλλα

"Τι είναι το ΑΚΟΕ;", μια ξεχασμένη αφίσα σε άλλη μια καλοκαιρινή μετακόμιση προκάλεσε το ενδιαφέρον της εφηβικής παρέας της κόρης μου. Κάποιοι ήξεραν μέσες άκρες για Κίνημα των Ομοφυλοφίλων, άλλοι κάτι είχαν ακούσει και ο Γρηγόρης, ο μεγαλύτερος αποκάλυψε ότι πήγαινε στις εκδηλώσεις του Athens Pride και λάτρευε τον queer σινεμά. Το φετινό σύνθημα του Athens Pride διόλου τυχαία εστίασε στον ακτιβισμό "του δρόμου", σ’εκείνες τις φορές που η ΛΟΑΤΚΙ +κοινότητα της πόλης βγήκε κυριολεκτικά "προς τα έξω".

Θυμήθηκα εκείνο τον Γενάρη του 1981,που το ΑΚΟΕ προχώρησε σε δημόσια εκδήλωση στα Προπύλαια εν όψει της συζήτησης στη Βουλή του αντιδημοκρατικού νομοσχεδίου για την "προστασία" της δημόσιας υγείας, αξιώνοντας ελευθερία, αξιοπρέπεια, δικαιώματα. Σε μια Ελλάδα διαποτισμένη από το δόγμα Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια, η θέση των ομοφυλόφιλων ή καλύτερα των μη–ετεροφυλόφιλων ήταν ιδιαίτερα επισφαλής.

Ιδανική κοινωνία θα ήταν εκείνη όπου ο καθένας θα ήταν ελεύθερος να ζει κατά την κλίση του. Ο Φουκώ στο έργο του "Ιστορία της σεξουαλικότητας", υποστηρίζει ότι η εικόνα του ομοφυλόφιλου που αναπτύχτηκε στερεοτυπικά τον 18ο αιώνα ήταν ο θηλυπρεπής ομοφυλόφιλος που η συμπεριφορά του θύμιζε περισσότερο γυναίκα παρά άντρα. Η παρουσίαση του θηλυπρεπή άντρα έχει για τον Φουκώ ρίζες στην αρχαιότητα, και ο ομοφυλοφιλικός έρωτας θεωρούνταν όχι μόνο αποδεκτός αλλά και δεδομένος.

Οι ομοφυλόφιλοι όμως κατά την διάρκεια του Γ’ Ράιχ, όχι μόνο συλλαμβάνονταν και κλείνονταν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης αλλά γινόντουσαν και αντικείμενο πειραμάτων προκειμένου γιατροί και αξιωματικοί των ναζί να δημιουργήσουν μια συνθετική ορμόνη που θα τους άλλαζε τον σεξουαλικό προσανατολισμό. Για τις επόμενες δεκαετίες η ομοφυλοφιλία αντιμετωπιζόταν όπως οι ασθένειες του μυαλού. Μόλις το 1973 το Δ.Σ της Αμερικάνικης Ψυχιατρικής Ένωσης ψήφισε τη διαγραφή της κατηγορίας ομοφυλοφιλία από την λίστα των επίσημων διαγνώσεων. Έχουν προηγηθεί οι αγώνες του Απελευθερωτικού Κινήματος των Ομοφυλοφίλων, παράλληλα με το φεμινιστικό κίνημα και τα δικαιώματα των Αφροαμερικανών. Ο πόλεμος του Βιετνάμ και το κίνημα της ειρήνης δημιούργησαν το κατάλληλο κλίμα για την σεξουαλική επανάσταση και την διεκδίκηση δικαιωμάτων. Για τα επόμενα, όμως, χρόνια θα μείνει ο στιγματισμός και η προκατάληψη.

"...Όσο για την ομοφυλοφιλία μου, είμαι ανίκανος να πω γιατί είμαι ομοφυλόφιλος... Η ομοφυλοφιλία, ας πούμε μου επιβλήθηκε όπως και το χρώμα των ματιών μου και ο αριθμός των ποδιών μου...", είπε ο καταραμένος, Ζενέ, σε μια συνέντευξη το 1964.

Το 1961, η Σίρλει ΜακΛέιν ερμηνεύει τη λεσβία που ερωτεύεται την συνάδελφο της Όντρει Χέπμπορν. Στο τέλος η δασκάλα αυτοκτονεί. Ο Γουίλιαμ Ουάιλερ υπογράφει μια τολμηρή ταινία χωρίς το αναμενόμενο happy end. Δέκα χρόνια αργότερα η μεγάλη οθόνη πάλλεται από τον απαγορευμένο έρωτα του μεσήλικα καλλιτέχνη με το νεαρό αγόρι. Ο Λουκίνο Βισκόντι υπογράφει το "Θάνατος στη Βενετία" αψηφώντας ηθικούς κανόνες και εκκλησία.

Το 2015 ο Τοντ Χέινς αποφάσισε να μεταφέρει στο σινεμά το Price of Salt που έγραψε η Πατρίσια Χάισμιθ το 1952. Στην σκληρή Νέα Υόρκη του ’50, παραμονές Χριστουγέννων, η νεαρή πωλήτρια θα γνωρίσει την παντρεμένη μεγαλοαστή Κάρολ και ένας κρυφός έρωτας γεννιέται. Βουτηγμένη στις σκοτεινές μελωδίες του Κάρτερ Μπεργουέλ, η Κέιτ Μπλάνσετ, ξεδιπλώνει όλο το υποκριτικό της ταλέντο από την εκφραστική υπερβολή μέχρι την πλήρη ισοπέδωση και το συναισθηματικό άδειασμα. Ποτέ ο "απαγορευμένος" έρωτας δεν ήταν τόσο όμορφος και ρομαντικός, ο Τοντ Χέινς σκηνοθετεί ένα κομψοτέχνημα, μια mainstream queer της δικής μας εποχής, το θηλυκό Brokeback Mountain μιας δεκαετίας πριν.

Στη χώρα μας, τη δεκαετία του `60, ο ομοφυλόφιλος παρουσιάζεται σαν μια γραφική καρικατούρα. Η παρουσία συγκεκριμένων τύπων στον ελληνικό κινηματογράφο εκείνη την εποχή οφείλεται εκτός από τις ασφυκτικές κοινωνικές συνθήκες και στη λογοκρισία. Το προανάκρουσμα του queer σινεμά, το Vortex, του Νίκου Κούνδουρου λογοκρίθηκε και "διέφυγε" στην Ευρώπη. Από τον Φίφη στην "Στρέλλα" του Πάνου Κούτρα και τον "Λιποτάκτη" των Χρήστου Βούπουρα και Γιώργου Κόρρα , "Το "Μετέωρο και Σκιά", του Τάκη Σπετσιώτη", τις ταινίες του Κωνσταντίνου Γιάνναρη ήταν μακρύς ο δρόμος.

Τη δεκαετία του `70, το "νέο βλέμμα" του Σύγχρονου Κινηματογράφου με τις ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού, ανάμεσα στους ιδρυτές, ο Αντρέας Βελισσαρόπουλος του ΑΚΟΕ, καταθέτουν προτάσεις με αισθητική τόλμη εστιάζοντας σε επίκαιρα ζητήματα πολιτικής της σεξουαλικότητας.

Σήμερα το Queer σινεμά, με τις ταινίες του Αλέξη Μπίστικα και του Κωνσταντίνου Γιάνναρη, του Χρήστου Δήμα, του Πάνου Κούτρα, της Ραχήλ Τσαγγάρη, του Άγγελου Φραντζή, του Τηλέμαχου Αλεξίου και κάποιες ανεξάρτητες παραγωγές έχουν καταφέρει να συνομιλούν με ένα κοινό που δεν αντιδρά στη θέα μιας gay σκηνής και έχει γίνει πιο δεκτικό , πιο εξοικειωμένο με τις φιλμικές καταγραφές της διαφοράς.

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια.

Υποβολή απάντησης

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιο σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το email σας εδώ.