ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Είμαστε στον αέρα...»

13 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου

Μας ταξιδεύει, μας ενημερώνει, μας «μαθαίνει» τραγούδια, μας συντροφεύει στο σπίτι, στο αυτοκίνητο, στη δουλειά, στις... διακοπές, το... ραδιόφωνο σήμερα έχει την... «τιμητική του», μιας και είναι η... Παγκόσμια Μέρα του, σήμερα, 13 Φεβρουαρίου.

Το 1997 μάλιστα, η τηλεοπτική σειρά του ΜΕGA «Είμαστε στον Αέρα» αφηγούνταν το στήσιμο του ραδιοφωνικού σταθμού Juke Box FM, από μια παρέα παλιών συμμαθητών, που είχαν επιχειρήσει να κάνουν το ίδιο όταν ήταν ακόμη στο σχολείο και είχαν έναν πειρατικό ραδιοσταθμό. Μέσα από αυτή την τηλεοπτική σειρά, μάθαμε πως στήνεται και δουλεύει ένας ραδιοφωνικός σταθμός, έτσι, πολλοί ήταν εκείνοι που αγάπησαν ακόμη περισσότερο το ραδιόφωνο μέσα από... μια τηλεοπτική σειρά!

Στις 29 Σεπτεμβρίου, με απόφαση της Unesco, η σημερινή μέρα, καθιερώθηκε ως η Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου, κατόπιν πρότασης της Ισπανικής Ακαδημίας Ραδιοφώνου. Η ημέρα αυτή επιλέχθηκε από την UNESCO, «κόντρα» στην επιθυμία των Ισπανών, γιατί στις 13 Φεβρουαρίου 1946 λειτούργησε για πρώτη φορά το ραδιόφωνό της.

Σκοπός της Παγκόσμιας Ημέρας Ραδιοφώνου είναι ο εορτασμός του ως Μέσου Μαζικής Επικοινωνίας, η βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των ραδιοφωνικών οργανισμών σε παγκόσμιο επίπεδο και η ενθάρρυνση όλων ανεξαιρέτως των δικτύων να προωθήσουν την πρόσβαση στην πληροφόρηση και την ελευθερία της έκφρασης.

Στην Ελλάδα

Το ραδιόφωνο στην Ελλάδα εμφανίστηκε στη δεκαετία του 1920 με πειραματικές προσπάθειες μικρής κλίμακας από ιδιώτες και δημόσιους φορείς. Ο επίσημος φορέας συστήθηκε το 1938 και χρησιμοποιήθηκε για την προπαγάνδα του μεταξικού καθεστώτος.

Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών (ΡΣΑ) άρχισε να εκπέμπει από τις 25 Μαρτίου 1938 και σε κανονικό πρόγραμμα από τις 21 Μαΐου της ίδιας χρονιάς. Η έδρα του ήταν στα υπόγεια του Ζαππείου και πρώτη εκφωνήτρια ήταν η Αφροδίτη Λαουτάρη. Θρυλικό είχε γίνει το σήμα του σταθμού, η βουκολική μελωδία, ο «Τσοπανάκος», που έμεινε γνωστό ως τις ημέρες μας.

Πειρατικοί και παράνομοι σταθμοί

Τη δεκαετία του 1960 εμφανίστηκε το φαινόμενο των ραδιοπειρατών, οι οποίοι είχαν στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις σταθμούς μικρής εμβέλειας και ισχύος στα μεσαία κύματα και αργότερα στα FM.

Οι σταθμοί έπαιζαν πολλή μουσική, λαϊκές επιτυχίες ή ροκ, αργότερα ντίσκο ή μέταλ, που δεν παίζονταν πάντα από τα κρατικά ραδιόφωνα και μετέδιδαν αφιερώσεις. Το ενημερωτικό ή ειδησεογραφικό περιεχόμενο των σταθμών ήταν σχεδόν ανύπαρκτο, πολλοί ήταν δε απολίτικοι για να αποφύγουν τις διώξεις.

Υπολογίζεται ότι σε μια 20ετία υπήρξαν 5.000 - 7.000 ραδιοπειρατές, ίσως ακόμα και 10.000. Είχαν, ωστόσο, να αντιμετωπίσουν τις συνεχείς διώξεις και τις βαριές ποινές των Αρχών, οι οποίες τους επέβαλαν πρόστιμα βάσει του χουντικού νόμου, γιατί δεν είχαν άδεια.

Τη δεκαετία του 1980 το φαινόμενο των ραδιοπειρατών επεκτάθηκε, παρά το ότι οι αρχές δεν σταμάτησαν τις διώξεις. Η απήχηση των πειρατικών ή (νόμιμων) σταθμών στη Γαλλία και την Ιταλία κινητοποίησε μέρη της Αριστεράς στην Ελλάδα που πήραν σχετικές πρωτοβουλίες.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 είχε αρχίσει να τίθεται πιο έντονα το αίτημα για μη κρατική ραδιοφωνία και, προς τα μέσα, για την τηλεόραση. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ εξέτασε το ενδεχόμενο άρσης του μονοπωλίου το 1982 και το 1985, αλλά δεν υπήρξε συνέχεια.

Ο πρώτος νόμιμος ιδιωτικός ραδιοσταθμός ήταν ο Αθήνα 9.84 που εξέπεμψε στις 31 Μαΐου 1987 και ακολούθησε το Κανάλι Ένα 90,6 στον Πειραιά στις 26 Ιουνίου και τον Σεπτέμβριο ο FM100 στη Θεσσαλονίκη. Σύντομα ιδρύθηκαν δεκάδες σταθμοί σε όλη τη χώρα, φέρνοντας τη λεγόμενη άνοιξη της ραδιοφωνίας.

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια.

Υποβολή απάντησης

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιο σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το email σας εδώ.