Κέρκυρα, δεκαπενταύγουστος...

Ένας αρχαίος κινέζικος θρύλος λέει ότι κάποιος μαθητής ρώτησε το δάσκαλο: «Ποιά είναι η διαφορά ανάμεσα στον Παράδεισο και την Κόλαση;» Ο δάσκαλος του απάντησε: "Πολύ μικρή° κι ωστόσο, έχει μεγάλες συνέπειες. Έλα θα σου δείξω την Κόλαση».

Μπήκαν σε ένα δωμάτιο, όπου μια ομάδα ανθρώπων κάθονταν γύρω από μια μεγάλη χύτρα με ρύζι. Όλοι ήταν πεινασμένοι και απελπισμένοι° καθένας είχε από ένα κουτάλι που το κρατούσε από την άκρη με προσοχή και έφθανε ως τη χύτρα. Κάθε κουτάλι, όμως, είχε τόσο μακρύ χερούλι, που δεν μπορούσαν να το φέρουν στο στόμα. Η απελπισία και η ταλαιπωρία ήταν φοβερή.

«Έλα» είπε ο δάσκαλος λίγο μετά. «Τώρα θα σου δείξω τον Παράδεισο». Μπήκαν σε ένα άλλο δωμάτιο, πανομοιότυπο με το πρώτο υπήρχε η χύτρα του ρυζιού, η ομάδα ανθρώπων, τα ίδια μακριά κουτάλια, όμως εκεί όλοι ήταν ευτυχισμένοι και χορτάτοι.

«Δεν καταλαβαίνω» είπε ο μαθητής. «Γιατί είναι τόσο ευτυχισμένοι εδώ ενώ στο άλλο δωμάτιο είναι τόσο δυστυχισμένοι, τη στιγμή που όλα είναι ίδια;»

«Δεν το κατάλαβες;» χαμογέλασε ο δάσκαλος. «Καθώς τα κουτάλια έχουν μακριά χερούλια και δεν μπορούν να φέρνουν το φαγητό στο στόμα τους, εδώ έμαθαν όλοι να ταΐζουν ο ένας τον άλλον».

Νομίζω, η ιστορία μας ταιριάζει γάντι. Η εξέλιξη της αντιπαράθεσης για τον κορονοϊό και τα ελληνοτουρκικά είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα. Στην αρχή, όταν κυριαρχούσε ο φόβος του θανάτου και του πολέμου υπήρχε αυτοσυγκράτηση.

Τώρα που το κακό φαίνεται να περιορίζεται -για μεν την "κορόνα" σε τριψήφιο αριθμό νεκρών, για δε την Τουρκία η σύρραξη να αποφεύγεται- τραβάμε ξανά προς (των ειωθότων) τη δόξα.

Ακόμη, ευτυχώς, τα ήθη δεν έχουν ξωκείλει. Κρατιούνται σε κάποιο επίπεδο. Πολύ φοβάμαι όμως ότι με την πρώτη σταγόνα της βροχής δεν θα σκοτωθεί μόνο το καλοκαίρι, αλλά και η (εν πολλοίς λόγω θερινής ραστώνης) ανακωχή. Θα επανέλθουμε στα γνώριμα μονοπάτια του παρελθόντος.

Ο τσακωμός για το ποιός έβλαψε ή βλάπτει περισσότερο τη χώρα θα ξαναγίνει η αγαπημένη μας συνήθεια. Όχι μόνον των πολιτικών και των δημοσιολογούντων, αλλά και των πολιτών.

Όσο οι αντιπαραθέσεις έχουν ουσία και είναι δημιουργικές, θα πρέπει να γίνονται. Και να επιδιώκονται. Είναι απαραίτητες για το δημόσιο βίο και τη δημοκρατία.

Δυστυχώς, η κατάρα των Ελλήνων είναι ότι ενώ είναι αυτοί που ανακάλυψαν το μέτρο, προτιμούν να ζουν ανάμεσα στα "ζήτω" και τα "σταύρωσον".

Η ασυννενοησία, η έρις, ο φθόνος και η αλληλοϋπονόμευση ανθούν σε τούτο το μικρό πέτρινο ακρωτήρι της Μεσογείου.

Ο ένας δεν αντέχει το καλό του άλλου. Προτιμάμε να βγάζουμε τα μάτια μας παρά να συνεργαζόμαστε.

Είμαστε ατομιστές ακόμη κι όταν το παιχνίδι είναι ομαδικό. Αντί να δώσουμε τη μπάλα στον συμπαίκτη μας που είναι μόνος του, με ελεύθερο μπροστά του το τέρμα, προτιμούμε να κάνουμε εμείς το σουτ από δύσκολη θέση και με κλειστό το οπτικό πεδίο.

Χαιρόμαστε περισσότερο με την αποτυχία του γείτονα παρά με την επιτυχία τη δική μας. Το αίσθημα αλληλεγγύης είναι ατροφικό και γι' αυτό ο εθελοντισμός, ως οργάνωση κοινωνικής δράσης, ουσιαστικά απουσιάζει, και εκδηλώνεται κυρίως με τη μορφή της φιλανθρωπίας.

Δεν είναι τυχαίο ότι και την αδυναμία κυβερνητικής συνεργασίας των κομμάτων την δικαιολογούμε με την "απουσία κουλτούρας", ενώ την ανακαλύπτουμε όταν δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς ή επειδή μας την επιβάλλουν.

Παρότι γνωρίζουμε ότι, οσάκις χρειάστηκε να συνεργαστούμε, κάναμε σπουδαία πράγματα, και έχουμε πολλά παραδείγματα γι αυτό -δυστυχώς, μόνο σε οριακές στιγμές για το έθνος° σε πολέμους, δοκιμασίες και καταστροφές- εν τούτοις μας αρέσουν οι αυτοδυναμίες, οι ατομικές διακρίσεις και οι μοναχικές πορείες.

Υπεράνω του συλλογικού, ακόμη και του εθνικού, συμφέροντος τίθενται το ατομικό όφελος, οι προσωπικές φιλοδοξίες και οι προτεραιότητες της ομάδας και όχι του συνόλου.

Και βέβαια επειδή μας αρέσει να κρύβουμε τα ελαττώματα μας, έχουμε εφεύρει το επιχείρημα για το DNA της φυλής. Τα φορτώνουμε όλα στο γονίδιο ή στην ...σκλαβιά των Τούρκων.

Κι όμως όπως έδειξε μια επιστημονική έρευνα, που διεξήχθη μεταξύ μαθητών, είναι η Παιδεία αυτό που μας λείπει. Στην ερώτηση περί ανοχής, αλληλεγγύης και συνεργασίας οι ελληνόπαιδες κατετάγησαν 69οι στις 69 χώρες όπου έγινε η έρευνα.

Αυτό μας φταίει. Αυτή είναι η κατάρα μας. Αυτό πρέπει να αλλάξουμε, αν θέλουμε να ελπίζουμε. Διαφορετικά, θα τα ρίχνουμε όλα στο κακό μας ριζικό, και θα περιοδολογούμε την ιστορία μας με τις εθνικές καταστροφές.

Αν δεν μάθουμε να χρησιμοποιούμε τα κουτάλια με τα μακριά χερούλια για να ταΐζουμε ο ένας τον άλλον, θα συνεχίσουμε να είμαστε βουτηγμένοι στην απελπισία και την ταλαιπωρία, και μονίμως νηστικοί στην Κόλαση.

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Επειδή συμβουλές του τύπου "δεξιότερα Κουραπάτκιν" για την αντιμετώπιση του Oruc Reis δεν έχω να δώσω, ούτε τη συνταγή για τη θεραπεία της "κορόνας" ανακάλυψα -υπάρχουν πολλοί άλλοι και ικανότεροι εμού να το κάνουν- αποφάσισα να ...αμπελοφιλοσοφήσω. Εξάλλου, η άμπελος είναι ο Χριστός και σήμερα η μητέρα του, η Παναγία, γιορτάζει. Κατά συνέπεια, με την αμπελοφιλοσοφία, είμαστε και επίκαιροι. Καλή Παναγιά λοιπόν και κατεβάστε, όσο μπορείτε, γράδα. Όλοι σας. Ένθεν κακείθεν. Και να θυμάστε: Η ζωή είναι αλλού...