Οι εκλογές θα γίνουν, το ενωρίτερον τον Οκτώβριο του 2022 και το αργότερο τον Μάρτιο του 2023. Όμως η προεκλογική περίοδος ξεκίνησε. Το σήμα το έδωσε ο πρωθυπουργός το προηγούμενο Σαββατοκύριακο με όσα είπε στη Θεσσαλονίκη για τις διπλές κάλπες, το εκλογικό δίλλημα, την αυτοδυναμία, την πόλωση με τον ΣΥΡΙΖΑ και την ...γαλοπούλα, τον Τσίπρα. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που τούτο το Σαββατοκύριακο βρέθηκε κι αυτός στη συμπρωτεύουσα, όχι μόνο δήλωσε έτοιμος για την αναμέτρηση, αλλά και εμφανίζεται σίγουρος ότι η κάλπη θα αναδείξει αυτόν νικητή και όχι τον Μητσοτάκη, η κυβέρνηση του οποίου, σύμφωνα με τον Αλέξη, "βρίσκεται σ' ένα καθοδικό σπιράλ φθοράς και ανικανότητας". Η μακρά προεκλογική περίοδος αναμφίβολα δεν βοηθά την πολιτική σταθερότητα ούτε διασφαλίζει την κοινωνική ηρεμία, ενώ είναι ό,τι χειρότερο για την οικονομία. Και σε κάθε περίπτωση, μέχρι να στηθούν οι κάλπες θ' ακούμε συνεχώς για τη "σύγκρουση των δύο κόσμων" -του σκότους και του φωτός, όπως θα έλεγε και ο μακαρίτης Κουτσόγιωργας.

Η απόφαση να σηκώσει ο Τσίπρας το γάντι, που του έριξε ο Μητσοτάκης, έχει τη σύμφωνη γνώμη όλων των ηγετικών στελεχών και των κομματικών ομάδων του ΣΥΡΙΖΑ, όπως φάνηκε και στη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου, που είχε αποκλειστικό θέμα συζήτησης την εμφάνιση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη ΔΕΘ. Βεβαίως, όπως παραδέχονται και αρκετοί στην Κουμουνδούρου, ο Μητσοτάκης έχει ένα πλεονέκτημα στην αντιπαράθεση με τον Τσίπρα για τη διεκδίκηση της διακυβέρνησης. Του το έχει προσφέρει ο Κώστας Σημίτης με το επιχείρημα "καθαρές λύσεις", με το οποίο διεκδίκησε και κέρδισε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και της χώρας. Το ίδιο επιχείρημα, όπως φάνηκε, θα χρησιμοποιήσει και ο Κυριάκος για να "εκβιάσει" το εκλογικό σώμα: Θέλω την αυτοδυναμία, δεν θέλω κυβερνήσεις συνεργασίας, θέλω καθαρή λύση και γι' αυτό θα πάω σε εκλογή δύο γύρων. Με την απλή αναλογική ξέρω δεν θα έχω αυτοδυναμία, αλλά θα την κερδίσω με την ενισχυμένη. "Ή εγώ ή το χάος;", λοιπόν. Τόσο ωμό, αλλά και τόσο απλό, όπως πρέπει να είναι τα διλλήματα στις εκλογές.

Ο Αλέξης, που είναι (ή μήπως ήταν;) θιασώτης της απλής αναλογικής είναι υποχρεωμένος να υπερασπιστεί το εκλογικό σύστημα που νομοθέτησε. Αυτό, εκ των πραγμάτων, τον οδηγεί σε πολιτικές ακροβασίες. Ομιλεί για προοδευτική διακυβέρνηση όταν το ΚΚΕ, από θέση αρχής, δεν συμμετέχει σε αστικές κυβερνήσεις. Στο ΚΙΝΑΛ το αντισυριζα μέτωπο συνεχίζει να είναι ισχυρό. Αν μάλιστα στην ηγεσία του αναδειχθεί ο Λοβέρδος, η μόνη συνεργασία που θα δεχθεί, κατά δήλωσή του, να κάνει είναι με τη ΝΔ και τον Μητσοτάκη. Η πιθανότητα κυβερνητικής συνεργασίας του ΣΥΡΙΖΑ με το κόμμα του Βαρουφάκη μάλλον ευνοεί, εκλογικά, τον Μητσοτάκη παρά τον Τσίπρα. Λόγοι μνήμης και σημειολογίας γαρ. Συνεργασία με τον Βελόπουλο, μετά την "εμπειρία" (της πρώτης φοράς αριστερά) με τον Καμμένο, το μόνο που ανεβάζει στην Κουμουνδούρου είναι τον πυρετό των στελεχών της, όχι τα ποσοστά του κόμματος. Υπάρχει λοιπόν ένα σοβαρό πρόβλημα: Η πολιτική αριθμητική είναι σε βάρος του Τσίπρα και υπέρ του Μητσοτάκη. Αυτός είναι και ο λόγος που τις προηγούμενες ημέρες τα ηγετικά στελέχη έψαχναν αγωνιωδώς να βρουν την καλύτερη απάντηση στις "καθαρές λύσεις" του Μητσοτάκη.

Οι πολίτες ψηφίζουν πρωθυπουργό και κυβέρνηση. Από τη μια ξέρουν: θα είναι ο Μητσοτάκης και η ΝΔ. Από την άλλη; Θα είναι ο Τσίπρας ή μήπως κάποιος άλλος; Αφού ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι αυτοδύναμος, ποιοι θα συγκροτούν τη λεγόμενη "προοδευτική διακυβέρνηση"; Χωρίς το πρώτο κόμμα μπορεί να σχηματισθεί κυβέρνηση; Ο Αλέξης, είναι εγκλωβισμένος στη γραμμή των συνεργασιών. Είναι υποχρεωμένος να δίνει πολλές, σύνθετες έως και μπερδεμένες απαντήσεις, κάτι που μάλλον δεν είναι και τόσο ευχάριστο στους απλούς ψηφοφόρους. Επιπροσθέτως, η γραμμή της συνεργασίας με άλλα κόμματα κρύβει και έναν επιπλέον κίνδυνο: Ευνοεί την "χαλαρή" ψήφο των πολιτών που αμφιταλαντεύονται μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και των άλλων κομμάτων του προοδευτικού χώρου, ιδιαίτερα το ΚΙΝΑΛ και το ΜέΡΑ25. Ενδεχομένως, θα προτιμήσουν να ενισχύσουν τους αδύναμους εταίρους της προοδευτικής διακυβέρνησης ως αντίβαρο στον ισχυρό ΣΥΡΙΖΑ. Και φυσικά η συγκυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ μάλλον δεν αποτελεί και την καλύτερη διαφήμιση για μελλοντικές συνεργασίες.

Υπάρχει φυσικά και ο αντίλογος: Σε όλη την Ευρώπη κερδίζουν έδαφος οι κυβερνήσεις συνεργασίας. Από την Ισπανία και την Πορτογαλία, μέχρι τη Νορβηγία, την Ιταλια, τη Δανία, ακόμη και τη Γερμανία και την Αυστρία. Οι μονοκομματικές κυβερνήσεις είναι λίγες στην ΕΕ. Ο κανόνας είναι οι κυβερνητικές συνεργασίες -με πρόσημο είτε κεντροαριστερό, οι περισσότερες, είτε δεξιό. Και ο λόγος που αυτό συμβαίνει είναι αφενός η υποχώρηση της ιδεολογικής παραμέτρου στην επιλογή των ψηφοφόρων και αφετέρου η συνειδητοποίηση ότι ο όγκος και η συνθετότητα των προβλημάτων απαιτούν συναινέσεις και τεχνοκρατικές δεξιότητες.

Τα προβλήματα που, εκ των πραγμάτων, συνεπάγεται η γραμμή της προοδευτικής διακυβέρνησης αναγκάζουν τον Τσίπρα να μετατοπίζεται ολοένα και περισσότερο προς τον κεντροαριστερό χώρο και μάλιστα υιοθετώντας ένα από τα εμβληματικά συνθήματα του ιστορικού ΠΑΣΟΚ: "Να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από την Ελλάδα", το οποίο η αλήθεια είναι ότι το είχε χρησιμοποιήσει σε προεκλογική συγκέντρωση και το 2015. Επιπροσθέτως, υποστηρίζει ότι δεν θα χρειαστούν επαναληπτικές εκλογές και ότι ο ίδιος εγγυάται πως η χώρα θα έχει κυβέρνηση από τις πρώτες εκλογές. "Εγώ δεν θα την αφήσω ακυβέρνητη, όπως εκφοβίζει ο Μητσοτάκης. Η κυβέρνηση της δεξιάς έχει τελειώσει οριστικά. Ας διαλέξει ο Μητσοτάκης με ποιό εκλογικό σύστημα θέλει να χάσει", λέει σε συνομιλητές του ο Αλέξης και το επανέλαβε και στη Θεσσαλονίκη. Στο ερώτημα πάντως, "γιατί δεν ζητά εκλογές", αφού θεωρεί την κυβέρνηση Μητσοτάκη "τελειωμένη και σε αποδρομή" η απάντησή του είναι: "Δεν έχει νόημα να ζητάς εκλογές, όταν έχεις πανδημία και το κυριότερο δεν μπορείς να τις επιβάλλεις. Τις εκλογές δεν τις κάνει ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τις προκηρύσσει ο πρωθυπουργός". Ενώ προσθέτει με νόημα, "αν δεν αντέχει ο κ. Μητσοτάκης, ας φύγει. Είναι η μόνη υπηρεσία που μπορεί πλέον να προσφέρει στη χώρα". Ο πρώην πρωθυπουργός έχει τη γνώμη ότι "η κυβέρνηση Μητσοτακη επιμένει - σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στη διεθνή σκηνή και από τις δυο πλευρές του ατλαντικού - σε ενα μοντέλο που και απέτυχε και οδηγεί μαθηματικά σε νέες κοινωνικες και οικονομικές κρίσεις μέσα από τη διαρκή όξυνση των ανισοτήτων".

Στον αντίποδα αυτής της αντίληψης ο Αλέξης Τσίπρας παρουσίασε στη ΔΕΘ την "εναλλακτική πρόταση για δίκαιη και βιώσιμη πράσινη ανάπτυξη, η οποία στον πυρήνα της έχει την άμβλυνση των ανισοτήτων και τη στήριξη ευάλωτων και μεσαίων στρωμάτων". Το μήνυμα που στέλνει και από τη Θεσσαλονίκη είναι "η ανάγκη για μια Νέα Αρχή, με την κοινωνία, που θα βγάλει τη χώρα από το τέλμα και τους πολίτες από την ανασφάλεια". Το σχέδιο του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης περιλαμβάνει "ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης μέσω τολμηρών προοδευτικών μεταρρυθμίσεων στη Δημόσια Διοίκηση και στην ευρύτερη λειτουργία του κράτους, σαρωτικές αλλαγές σε Υγεία, Παιδεία και Οικονομία αλλά και δέσμη μέτρων για την ανάσχεση της ακρίβειας". Ο πρώην πρωθυπουργός επεσήμανε την ανάγκη "να υπάρξουν μεγάλες τομές και υπερβάσεις, που θα βάλουν τη χώρα σε μία νέα τροχιά χωρίς τις σημερινές παθογένειες και αγκυλώσεις. Τολμηρές αλλαγές που σκοπό έχουν όχι μόνο να επουλώσουν τις πληγές που αφήνει η καταστροφική διακυβέρνηση Μητσοτάκη, αλλά θα βοηθήσουν τη χώρα να γυρίσει σελίδα και να μετατραπεί σε μία κανονική, σύγχρονη, ευρωπαϊκή χώρα".

Το σχέδιό του στηρίζεται σε πέντε άξονες. Πρώτος, το μοντέλο διακυβέρνησης. Στόχος του "να μπει ένα τέλος στο κομματικό και πελατειακό κράτος και αυτό να αντικατασταθεί από ένα αποτελεσματικό και δημοκρατικό κράτος. Τη θέση του αποτυχημένου, σε όλους τους τομείς, επιτελικού κράτους και της πολυδάπανης προεδρίας της κυβέρνησης, παίρνουν οι δομές του αποτελεσματικού κράτους με έμφαση στη διαλειτουργικότητα, τη συνέχεια, τη διακομματική συναίνεση σε κρίσιμες θεματικές ( Εθνική ασφάλεια και κλιματική κρίση ) και την αξιοκρατία.
Δημιουργείται ένα λιτό και λειτουργικό σχήμα στο Γραφείο Πρωθυπουργού με task force που θα σχεδιάζουν και θα παρακολουθούν κρίσιμες εθνικές πολιτικές. Για την νέα γενιά, για την κλιματική κρίση, για την καινοτομία, τις ανισότητες, τη δημογραφική κρίση. Οι ομάδες αυτές θα βάζουν στόχους τετραετίας που θα βελτιώνουν την παγκόσμια θέση της χώρας. Επίσης θα υπάρξουν θεσμικές παρεμβάσεις για την πλήρη αποκομματικοποίηση του κράτους το οποίο ο κ. Μητσοτάκης το έχει παραχωρήσει σε χιλιάδες αργόμισθα κομματικά στελέχη (ρεκορ δεκαπενταετιας σε μετακλητους και με αυξημενους μισθους και μειωμένα προσόντα βάση του νόμου του επιτελικού κρατους) τα οποία έστησαν πάρτι διαρκείας με το δημόσιο χρήμα. Με βασική δέσμευση τη κατάργηση του κομματικού στρατού των μετακλητών υπαλλήλων στα υπουργεία".

Δεύτερος, το νέο ΕΣΥ. Γενναία αύξηση πόρων, προσλήψεις υγειονομικών, τριπλασιασμό των δομών ΤΟΜΥ, δίκτυο Ολοκληρωμένης κατ΄οίκον φροντίδας και αρκετές ακόμα παρεμβάσεις.

Τρίτος, οι αλλαγές στην Παιδεία. Ανάμεσα στα μέτρα οι προσλήψεις εκπαιδευτικών και Πανεπιστημιακών, η αύξηση των δαπανών, η αναβάθμιση του απολυτηρίου του Λυκείου και τομές για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Τέταρτος, οι αλλαγές στην Εργασία. Μεταξύ άλλων αύξηση του κατωτάτου στα 800 ευρώ, πιλοτική εφαρμογή του 35ωρου χωρίς μείωση αποδοχών και κίνητρα στις επιχειρήσεις που θα το εφαρμόσουν, γενναίο πρόγραμμα για την ενίσχυση της απασχόλησης χιλιάδων νέων επιστημόνων με αυξημένες αμοιβές.

Πέμπτος, τα άμεσα μέτρα για την ανάσχεση των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ανάμεσα σε αυτά η ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους που δημιουργήθηκε στην Πανδημία με πρόβλεψη διαγραφής μέρους της βασικής οφειλής, μόνιμη κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, ριζική μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης, θέρμανσης αλλά και στην βενζίνη. Η στήριξη του αγροτικού κόσμου. Δράσεις για να μειωθούν οι τιμές ρεύματος αλλά και πρόγραμμα επιδότησης του ενεργειακού κόστους για τις επιχειρήσεις. Το παράδειγμα της Ισπανίας θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στα καθ' ημάς.

Σημειώνουμε ότι ο Αλέξης Τσίπρας, σε κατ' ιδίαν συζητήσεις του, τα ανωτέρω θεωρεί σοβαρά και "όχι τους εξυπνακισμούς -ο ίδιος, στη συνέντευξη τύπου, τους χαρακτήρισε "κουτσαβακισμούς"- και το κακής ποιότητας χιούμορ για τις γαλοπούλες, που δεν αρμόζει στο πρωθυπουργικό αξίωμα", όπως μάς έλεγαν συνεργάτες του. Ορισμένοι εκ των οποίων του εισηγήθηκαν να μην δώσει συνέχεια ή εφόσον ερωτηθεί, όπερ και εγένετο, από τους δημοσιογράφους να είναι σκληρός, επισημαίνοντας ότι "τους πολίτες τους απασχολεί η ακρίβεια, η υγεία τους, η ασφάλιση και η ασφάλειά τους και όχι η ...ζωολογία, η οποία, όπως φαίνεται, είναι η προσφιλής ενασχόληση του κ. Μητσοτάκη". Ο Αλέξης στην απάντηση που έδωσε, όταν ερωτήθη, δεν ήταν τόσο απαξιωτικός, αλλά προκάλεσε τον Μητσοτάκη "αν δεν φοβάται τις εκλογές να τις προκηρύξει, αντί να μιλάει για γαλοπούλες". Επίσης, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι στερούνται αξιοπιστίας οι μεγάλες δημοσκοπικές διαφορές της ΝΔ από τον ΣΥΡΙΖΑ. Όπως έλεγε σε συνομιλητές του, λίγη ώρα πριν επιβιβαστεί στο αεροπλάνο για τη Θεσσαλονίκη: "Οι δημοσκόποι βλέπουν μεγάλες διαφορές. Και 'γω βλέπω. Οι διαφορές ανάμεσα στα προβλήματα και τη λύση τους μεγαλώνει. Οι διαφορές των πολιτών με την κυβέρνηση και τον Μητσοτάκη για το ΕΣΥ, την παιδεία, την εργασία, την ασφάλιση, την ασφάλεια κάθε μέρα μεγαλώνουν. Οι διαφορές των μικρομεσαίων με τις ελίτ μεγαλώνουν. Ναι, υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανάμεσα στον κόσμο που εγώ και οι προοδευτικοί άνθρωποι θέλουμε και αυτόν που φτιάχνει ο Μητσοτάκης με τον Βορίδη, τον Γεωργιάδη, τον Πλεύρη, τον Μπογδάνο". Και με βιτριολική, είναι η αλήθεια, διάθεση, συμπλήρωνε: "Το Τιμολόγιο ΔΕΗ είναι το μισό και παραπάνω του κατώτατου μισθού, αλλά ο Μητσοτάκης, κατά τα άλλα, είναι καβάλα στ' άλογο και τρέχει στα πράσινα λιβάδια δίπλα στον Ντάλτον"...