ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ

ΟΙ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΜΙΚΡΩΝ ΦΙΛΩΝ ΓΙΑ ΕΝΑ ΣΑΒΑΝΟ...

Του Λαζάρου σήμερα. Το τελευταίο θαύμα του Χριστού πριν μπει στα Ιεροσόλυμα και αρχίσουν τα Πάθη της Μεγάλης Εβδομάδας.

Η Ανάσταση του Λαζάρου, τουλάχιστον στην εποχή μου, όταν ήμουν μικρό παιδάκι, ήταν ίσως η πιο λαϊκή γιορτή του χριστιανισμού. Παρ’ ότι με το «δεύρο έξω» συντελείται το μεγαλύτερο, πριν από τη δική του Ανάσταση, θαύμα του Ιησού, οι πιστοί ή τουλάχιστον εμείς τα παιδιά δεν το είχαμε σαν κάτι το φοβερό και τρομερό.

Αντί να μας τρομάζουν το σάβανο και η χλομάδα του νεκρο-αναστημένου, όπως απεικονιζόταν στις εικόνες και τις φωτογραφίες ο επιστήθιος φίλος του Θεανθρώπου, μάλλον το γλεντούσαμε. Δεν νομίζω ότι ήταν το μήνυμα της ελπίδας και η κατίσχυση της ζωής επί του θανάτου αυτό που μας χαροποιούσε. Αυτά ήταν ψιλά γράμματα για εμάς τότε. Δεν μπορούσαμε ούτε να εμβαθύνουμε σε νοήματα ούτε να στοχαστούμε πάνω στις διαζεύξεις θάνατος-ζωή, φόβος-ελπίδα, λύπη-χαρά.

Για εμάς η Ανάσταση του Λαζάρου δεν ήταν κάποιο μεταφυσικό ή θεολογικό γεγονός. Ήταν πρώτα απ’ όλα ένα παιχνίδι. Το μήνυμα που προσλαμβάναμε δεν αφορούσε τη θεϊκή πλευρά του Χριστού, αλλά την ανθρώπινη. Όταν ο Ιησούς πρόσταζε τον Λάζαρο να βγει έξω από τον τάφο Του, για εμάς τα παιδάκια δεν το έκανε ως ο Υιός του Θεού προς τον άνθρωπο, αλλά ως φίλος προς φίλο. Αυτό μάλλον μας άρεσε και μας γοήτευε.

Στην ψυχή μας αυτό που καταγραφόταν ήταν η βούληση του Φίλου να επαναφέρει στη ζωή τον φίλο του, και όχι η ανάγκη του Ιησού να πιστοποιήσει τη θεϊκή του φύση. Στα αθώα μάτια και το μυαλουδάκι μας η Ανάσταση του Λαζάρου ήταν η απόδειξη της δύναμης που μπορεί να κρύβει μια αληθινή φιλία. Εκείνη τη στιγμή αγαπούσαμε τον Χριστό γιατί με την πράξη του καθαγίαζε και αναδείκνυε τη φιλία σαν μια υπέρτατη σχέση και αρχή.

Αυτή η πράξη νιώθαμε ότι μας έδενε με τους φίλους μας. Μας υπέβαλε τη σκέψη ότι, αν χρειαστεί, θα κάνουμε κι εμείς τα πάντα για να βοηθήσουμε τον φίλο μας. Η Ανάσταση του Λαζάρου ήταν ο ακατάλυτος δεσμός της φιλίας κι όχι το νήμα της επίγειας με τη μεταθανάτιο ζωή.

Όσο κι αν προσπαθούσαν να μας φοβίσουν οι μεγαλύτεροι, οι γονείς μας, οι γιαγιο-παππούδες μας, οι θεολόγοι και οι παπάδες -λέγοντάς μας για τα τρομερά πράγματα που υπάρχουν στην άλλη ζωή, κάτι που αποτυπώνεται στο γεγονός ότι μετά την Ανάσταση ο Λάζαρος δεν ξαναγέλασε ποτέ, επειδή είδε και έζησε για τέσσερις μέρες φρικτά και φοβερά πράγματα στον άλλο κόσμο- εμείς δεν καταλαβαίναμε τίποτε.

Μας αρκούσε η δύναμη που έκρυβε η φιλία. Το πόσο ισχυρή ήταν η θέληση. Αυτό που κρυβόταν στο «δεύρο έξω». Κυρίως όμως αυτό που μας έθελγε το Σάββατο του Λαζάρου ήταν η προετοιμασία για να γιορτάσουμε το γεγονός.

Δεν ξέρω τι γίνεται σε άλλες περιοχές τώρα, πάντως στο Αγρίνιο τότε, τη δεκαετία του ’60, το Σάββατο του Λαζάρου λέγαμε τα κάλαντα. Όπως την Παραμονή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Μόνον που τα «λαζαράκια» ήταν διαφορετικά κάλαντα. Δεν είχαμε τρίγωνα. Είχαμε ολόκληρα στεφάνια. Ξύλινα, φορτωμένα με λουλούδια. Και ένα κουδούνι από αυτά που φοράνε στα πρόβατα για να ακούγεται ο ήχος τους.

Τώρα που το σκέφτομαι, ήταν σαν τα στεφάνια που πηγαίνουν στις κηδείες. Η διαφορά είναι ότι το στεφάνι με το οποίο λέγαμε τα κάλαντα του Λαζάρου έβγαζε χαρά, δεν ήταν καταθετήριο θλίψης. Μάλιστα πολλές φορές ψάχναμε και βρίσκαμε, αντί για κουδούνι, κουδούνα απ’ αυτή που βάζουν στο γκεσέμι. Για ν’ ακούγεται όσο γίνεται πιο δυνατά ο ήχος, καθώς κουνούσαμε το στεφάνι. Δεν ξέρω αν επιζητούσαμε δυνατούς ήχους για να ξορκίσουμε τον θάνατο ή για να διαδηλώσουμε τη χαρά μας για τη ζωή. Το πιθανότερο και για τα δύο.

Αυτό ήταν το νόημα του εθίμου. Για εμάς βέβαια ήταν και χαβαλές. Να έχουμε τον πιο δυνατό, τον πιο ηχηρό Λάζαρο. Ήταν και ένα παιχνίδι, μεταξύ μας, ένα παιχνίδι κατίσχυσης και διάκρισης.

Το ωραιότερο όμως στον «Λάζαρο», στο στεφάνι δηλαδή με το οποίο συνοδεύαμε τα κάλαντα, ήταν τα λουλούδια, με τα οποία τον είχαμε στολίσει. Την προηγούμενη μέρα ρημάζαμε τις αυλές και τους κήπους των γειτόνων. Βλέπετε, τότε σχεδόν κάθε σπίτι είχε κι έναν κήπο, μια αυλή με λουλούδια. Και δεν μιλάμε για γαρίφαλα ή τριαντάφυλλα, αλλά για χιονάκια, σκυλάκια, φρέζες, πασχαλιές κι εγώ δεν ξέρω τι άλλα είδη.

Ειδικά το βράδυ της παραμονής που θα στολίζαμε τον Λάζαρο, γίνονταν κανονικές ανθοκομικές επιδρομές. Παραφύλαγαν οι γυναίκες να μην λεηλατήσουμε τα λουλούδια τους. Εμείς όμως πάντα βρίσκαμε τον τρόπο και οι «επιχειρήσεις» μας ήταν αποτελεσματικές. Μάτσο, αγκαλιές τα λουλούδια που κόβαμε για να στολίσουμε τον «Λάζαρό» μας. Θέλαμε να έχουμε τον πιο γεμάτο, τον πιο πολύχρωμο, τον πιο ευωδιαστό.

Ήταν ένα παιχνίδι, όπως η μπάλα, για το ποιος θα νικήσει. Ποιος θα έχει τον ομορφότερο και καλύτερο «Λάζαρο». Τα Χριστούγεννα και το Πάσχα λέγαμε τα κάλαντα και για τα λεφτά. Μετρούσαμε τις πεντάρες, τις δεκάρες, τα φράγκα και τα δίφραγκα που μαζεύαμε. Του Λαζάρου δεν μας ενδιέφερε τόσο. Πάντα τα λεφτά ήταν λιγότερα, καθώς το έθιμο πρόσταζε να μας δίνουν κυρίως φρούτα, καρύδια, αυγά ή άλλα φαγώσιμα. Και τα μήλα τα θέλαμε για να χορτάσουμε την πείνα μας, όμως ήταν η όλη προετοιμασία και αυτό καθαυτό το γεγονός που μας άρεσε περισσότερο.

Ήταν μια γιορτή των αρωμάτων, ένα παιχνίδι θορυβώδες για να ξορκίσει το κακό και τον φόβο του θανάτου, αλλά και να καλωσορίσει τη ζωή.

Ίσως γι’ αυτό και έπειτα από 40 χρόνια θυμάμαι την κατακλείδα από τον «Λάζαρο», αυτή που για λόγους συντομίας τραγουδούσαμε (την αρχή με τις αδελφές του, τη Μάρθα και τη Μαρία από τη Βηθανία που συνάντησαν τον Χριστό και τον παρακάλεσαν να αναστήσει τον αδελφό τους, τα έχω ξεχάσει), ενώ τα λόγια από τα κάλαντα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς κάπου τα μπέρδευα μέχρι που άρχισαν να τα λένε τα παιδιά μου και αναγκαστικά τα ξαναθυμήθηκα.

Λάζαρέ μου,/ Λάζαρέ μου,/ φίλε και αγαπητέ μου./ Πες μας Λάζαρε τι είδες/ εις τον Άδη που επήγες./ Είδα φόβους, είδα τρόμους,/ είδα βάσανα και πόνους./ Δώστε μου λίγο νεράκι/ να ξεπλύνω το φαρμάκι/ της καρδίας, των χειλέων/ και μη με ρωτάτε πλέον.

Αυτά τα κάλαντα τραγουδούσαμε εμείς στο Αγρίνιο. Αλλού τραγουδούσαν κάποια άλλη παραλλαγή, όπως είχαν και άλλα έθιμα. Όταν μεγάλωσα, έμαθα ότι σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας έφτιαχναν τα «λαζόνια». Ήταν μικρά ψωμάκια πλασμένα σε σχήμα ανθρώπου. Μέσα στη ζύμη έβαζαν μέλι ή καρύδια ή σταφίδες ή ό,τι άλλο έβγαζε ο κάθε τόπος. Το έθιμο λέει ότι όποιος δεν πλάσει «λαζαράκια» ή «λαζόνια», ή όπως αλλιώς τα λένε, δεν θα χορτάσει ψωμί.

Δεν ξέρω αν αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο αγαπούσα περισσότερο τα κάλαντα του Λαζάρου από αυτά των Χριστουγέννων ή της Πρωτοχρονιάς, επειδή δηλαδή μαζεύαμε διάφορα καλούδια και χορταίναμε την πείνα μας. Επειδή ήταν περισσότερο γιορτή των φτωχών, ένα είδος νομιμοποιημένης από τη θρησκεία, άρα αποδεκτής, ζητιανιάς.

Σίγουρα πάντως τα πλουσιόπαιδα, ενώ έλεγαν τα κάλαντα των Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, συνήθως δεν έλεγαν τον «Λάζαρο». Ίσως επειδή ήταν χορτάτα. Ίσως επειδή οι γονείς τους δεν τους επέτρεπαν να κλέβουν λουλούδια για να μην κακομάθουν. Ίσως γιατί ο «Λάζαρος» δεν έχει τη θαλπωρή της Γέννησης και τη γλύκα της Άγιας Νύχτας. Ίσως επειδή ήταν η λαϊκή γιορτή του χριστιανισμού κι αυτοί ήταν οι αρχόντοι. Ίσως. Υποσυνείδητα, τώρα που το σκέφτομαι, ίσως να ήταν αυτό.

Ίσως πάλι να τον αγάπησα, επειδή την επομένη είχαμε τα βάγια. Τη θριαμβευτική είσοδο του Ιησού στα Ιεροσόλυμα και μετά τη Μεγάλη Βδομάδα. Κι αυτή η βδομάδα είναι η αγαπημένη μου. Είναι η εβδομάδα του Μαρτυρίου. Η εβδομάδα των Παθών. Η εβδομάδα της Σταύρωσης. Της Μεγάλης Παρασκευής. Η εβδομάδα που οι απανταχού φτωχοί και κατατρεγμένοι, της Γης οι κολασμένοι, νιώθουν ότι έχουν έναν Άνθρωπο δίπλα τους που θα τους οδηγήσει στην Ανάσταση. Και επειδή υπήρξα κολασμένος, επειδή συνεχίζω να είμαι με τους κολασμένους πάντα, ακόμη και τώρα που μεγάλωσα βλέπω τον Λάζαρο σαν την πρόβα τζενεράλε για την ανάσταση του Ανθρώπου.

Και θα συνεχίσω να τη βλέπω όσο κι αν ξέρω ότι είναι μια ουτοπία. Θα συνεχίσω να τη βλέπω επειδή δεν μπορώ να διώξω από το μυαλό μου τα λουλούδια και τις μυρωδιές τους. Επειδή πάντα θέλω να θυμάμαι τα παιδικά μου χρόνια. Τα χρόνια της αθωότητας. Ίσως πάλι ο «Λάζαρος» να είναι μια σπονδή στους παιδικούς μου φίλους. Και όπως είχα πριν κάποια χρόνια γράψει, πατρίδα είναι οι παιδικοί μας φίλοι.

Ίσως πάλι να αγαπάω αναδρομικά τον «Λάζαρο». Επειδή μου θυμίζει τον αγαπημένο μου μύθο. Την κάθοδο του Ορφέα στον Άδη για να φέρει πίσω την αγαπημένη του Περσεφόνη. Μάλλον όμως ο Λάζαρος μού αρέσει επειδή η μόνη φορά που γέλασε από τότε που αναστήθηκε ήταν όταν είδε κάποιον να κλέβει μια στάμνα. «Το χώμα κλέβει το χώμα», είπε.

Αυτή η αίσθηση ματαιότητας είναι σήμερα τόσο επίκαιρη και αφορά όλους αυτούς τους ματαιόδοξους που πιστεύουν ότι είναι... αθάνατοι.

9 αναγνώστες σχολίασαν

Συμμετοχή στην συζήτηση
  1. Μπράβο Νίκο!! Ακριβώς έτσι είναι. Τα ίδια κάλαντα λέγαμε.. Κι αυτό το νόημα έδινε το αγνό παιδικό μυαλουδακι….

  2. Βρομιάρη Μπόγδη άθεε διεθνιστή. Υπηρέτη του χρήματος, του Ααρών Αβουρή και του κλεφτοπασόκ. Για εσένα η ανάσταση δεν θα έρθει ποτέ λούστρε. Αλήτη.

  3. Είσαι συνέχεια φτυσμένος και στο κλάσιμο από την πλειοψηφία των σχολιαστών αυτής της ιστοσελίδας. Εγώ αν και σου έχω πει μπετόβλακα και στόκε Μπόγδη ότι είμαι με την Νέα Δημοκρατία, παρόλα αυτά λέω ανοιχτά και ξεκάθαρα τα λάθη και τις αστοχίες που έχουν σε διάφορα θέματα όπως την αποστολή όπλων στην Ουκρανία τα οποία καταλήγουν στο Ναζιστικό Τάγμα του Αζόφ για να σκοτώνουν Έλληνες ομογενείς στην Μαριούπολη. Εσύ τον πιο καταστροφικό πολιτικό τον πολιτικό εγκληματία Σημίτη τον ξεπλένεις από τα φοβερά εγκλήματα του. Πέρναγες ωραία με το ΠΑΣΟΚ κάθαρμα εσύ και όχι οι υπόλοιποι Έλληνες που τους φορολογούσε και τους έκλεβε στο Ελληνικό Χρηματιστήριο ρουφιάνε. Είσαι εσύ άξιος κακαμοίρα να πιάνεις στο στόμα σου τον μακαριστό Χριστόδουλο και τον Κώστα Καραμανλή. Στα τσακίδια αλήτη και φασίστα Μπόγδη. Μας κάνεις να βρίζουμε μέσα στην Μεγάλη Εβδομάδα άθεο σκουπίδι του ΠΑΣΟΚ.

  4. Ε-ΞΑΙ-ΡΕ-ΤΙ-ΚΟ κ. Φελνίκο.
    Ειλικρινώς ευχαριστούμε. Να είσαστε πάντα καλά.
    Καλό Πάσχα.

  5. Πες μας τι πρεσβεύεις ΕΣΥ,
    Αντί να κατηγορείς με ανυπόστατες και αισχρές εκφράσεις άλλους ….,
    και ειδικότερα εμένα για οτιδήποτε ,
    απο τα πειραγμένα μου μέχρι την κατάθεση καθαρά των σκέψεων μου και μερικών επιτυχιών μου στα οποία έχω σκοράρει στην ζωή μου προς την κατεύθυνση των βελτιώσεων που χρειάζεται η κοινωνία μας !
    Δίχως ανταλλαγματα προσωπικής εμβέλειας !
    Πιστεύοντας ότι Υπηρετώντας το κοινό καλό με δικαιοσύνη συμβάλεις ένας στην Πρόοδο της κοινωνίας του .
    Κάτι που έκανα και κάνω προσπαθώντας ν ´αλλάξουμε στην κοινωνία αυτήν την άδικη σε θέματα οπου είναι !
    Ούτε σκέψεις καν για να φτάσω το επίπεδο του φασισμού σου !!!!
    Γιαυτό και αντιστέκομαι σε αυτά που ξερνάς εσύ η νησιώτισσα Βερύκιου !!!!,
    Στο ότι πράττεις εσύ η Χ.Ο. με απόδειξη ταυτότητας από τον Χριστόδουλο, τον Κώστα Καραμανλή και τον καημενο Καμμένο σου .
    Όλα δε τα παραπάνω, βασίζονται καλά , από τα ίδια τα δικά σου τα εμετικά σχόλια που μέχρι τώρα αλλάζεις κάθε φορά σε οτι αφορά τον ποιόν πολιτικο , υποστηριζεις εσυ , ποιό κομμα , φιλοσοφία ,πολιτική και τακτική ,
    Για να κρύβεις έτσι ότι είσαι χρυσαγήτησσα !
    Τέλος για αυτό το θέμα από μένα .
    Εκτός αν εσυ , ή τα άκρως —υποτίθεται πολιτικά άκρα της σημερινής κατάστασης του σημερινού συντηρητικού Δίπολου Κυβέρνησης/ αντιπολίτευσης — FEMA , και Δανεν,
    μπλέξετε πάλι τα μπούτια σας κανοντες την μέρα νύχτα ή , αντιστροφα όπως συνηθίζετε !

  6. Άθεε διεθνιστή Μπόγδη. έμμισθε ρουφιάνε του κλεφτοπασόκ. Είσαι ο χρήσιμος ηλίθιος για το ΚΙΝΑΛ είσαι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καραγκιόζη. Εμείς οι Έλληνες θα γιορτάσουμε και φέτος το Άγιο Πάσχα με την βοήθεια του Θεού. Εσύ άθεε μηδενιστή να γιορτάσεις την Χάνουκα με τον αγαπημένο σου τον Ααρών Αβουρή (Κώστα Σημίτη), σκουπιδιάρη.

  7. Mεγάλη μέρα ,πράγματι , για την Ορθοδοξία και των Ρώσων …..εγκληματιών πολέμου φυσικά !
    Την γιορτάζουν με τις ναζιστικές θηριωδίες τους !
    δημιουργούντες ακόμη περισσότερους πρόσφυγες με την εισβολή τους στην επίσης ορθόδοξη ΟΥΚΡΑΝΙΑ ….
    Για να μισεί η Μαργαρίτα μας εδώ η Βερύκιου η Μυτιληνιά ,
    πρόσφυγες! Ακόμη τους πιό πολλούς πρόσφυγες που δεχόμαστε και όχι του προσφυγοποιούς που τους γεννούν και μάλιστα ομόθρησκους μας !
    Τα υπόλοιπα τα ίδια και τα ίδια !
    Έτσι η σιωπή μου την κυνηγάει με συνέπεια , γιατί προτρέπει στα ίδια και τα ίδια της τα σχόλια ψωρίς ουδεμία βάση και συνέπεια .. ή σταθερότητα .
    Διέρχονται από Χρυσή Ατουγή μέχρι πλακο – KKE και εμπεριέχουν Ανδρες και Γυναίκες …
    Τι είναι η ίδια το δηλώνει μοναχή της !

  8. Μεγάλη μέρα και γιορτή σήμερα. Σάββατο του Λαζάρου που σηματοδοτεί την έναρξη της Μεγάλης Εβδομάδας. Εμείς οι Ορθόδοξοι Έλληνες έχουμε μάθει από τους πατεράδες μας να τηρούμε τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις της πατρίδας μας της Ελλάδας. Κάποιοι δοσίλογοι σαν τον Δημοσθένη Μπόγδη διεθνιστές και υπηρέτες του χρήματος και της Νέας Τάξης Πραγμάτων, θέλουν όλα αυτά να εκλείψουν με την Ορθόδοξη πίστη ευνουχισμένη και στο περιθώριο για να μην τους χαλάει τα βρόμικα και ανθελληνικά τους σχέδια. Δεν θα τους κάνουμε την χάρη ούτε στον Μπόγδη, ούτε στον Ααρών Αβουρή, ούτε στην Νέα Τάξη Πραγμάτων και στο πολύ κακό επακόλουθο τους παράνομους μετανάστες, που διαλύουν την θρησκεία, την κοινωνία μας, τα ήθη και τα έθιμα μας. Καλή Ανάσταση και καλό Πάσχα με υγεία κύριε Φελέκη.

  9. Να είστε καλά!Μας θυμίσατε όσα η ασθμαίνουσα εποχή μας , ξόρκισε ως «ντεκαντάνς» με τον τρόπο ζωής που μας φόρεσε.Αυτή την Ανάσταση των κολασμένων θα την διεκδικούμε πάντα ,γιατί οι ουτοπίες έχτισαν τη δυνατότητα να τις δημιοργούμε.Καλή Ανάσταση.

Υποβολή απάντησης

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιο σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το email σας εδώ.