ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ
ΑΝΔΡΕΑΣ
ΤΥΡΟΣ
ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ: Βλέπουν τα φαντάσματα ντοκιμαντέρ;
Μπορεί ο ποδοσφαιριστής να εκτελέσει πέναλτι δίχως μπάλα; Ούτε ο μουσικός κάποιο κομμάτι, δίχως το πιάνο του. Κι αν σ' αρκετές ταινίες επαναλαμβάνεται το ίδιο, παλιό τέχνασμα, να "παίζει" το όργανο μουσική χωρίς να συμμετέχουν τα δάχτυλα του ηθοποιού, ούτε γέλιο προκαλεί ούτε έκπληξη καμία. Συγκίνηση, όμως, γνήσια προκαλεί η περίπτωση του Ζαν-Πιερ Ντισέρ, του βιρτουόζου που παίζει μουσική νοερά, ανακαλώντας τις νότες στο μυαλό, τρέχοντας τα δάχτυλα πάνω σε πάγκους, σε τραπέζια ή άλλες επιφάνειες. Στερημένος το πιάνο του, αυτιστικός και σχιζοφρενής, ο Ντισέρ αναπνέει για την τέχνη του, έγκλειστος σε ιδρύματα. Ώσπου να τον συναντήσει, το 2016, ο Γιώργος Νικολαΐδης, σε παρισινό ψυχιατρείο. Χάρη στην ομάδα GRADISCA, ο Ντισέρ επιστρέφει από το σκότος στο φως και μετατρέπεται, ταυτόχρονα, σ' ιδανικό παράδειγμα μιας προσπάθειας για επανένταξη των ΑΜΕΑ μέσω της τέχνης γενικώς - της τέχνης τους, ειδικότερα. Το "MUSICALEMENT AUTRE" το υπογράφει ο Νίκος Μοϊσάκις, Έλληνας της Διασποράς, υπογραμμίζοντας το πνεύμα του 1ου φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Σάμου, που ολοκληρώθηκε στο Καρλόβασι, με βασικό διοργανωτή τον "ΕΡΜΕΙΑ" και την συμπαράσταση του Παν/μίου Αιγαίου και της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Από τις υπόλοιπες μεσογειακές παρουσίες, ισχυρότερες δείχνουν αυτές της Αιγύπτου, της Κύπρου και της Τουρκίας, μ' επικεφαλής το χρονικό του καθημερινού αγώνα μιας ομάδας γυναικών για την επιβίωση των ίδιων, των οικογενειών τους και του ορεινού οικισμού, σε πείσμα των προκαταλήψεων και του άγονου περιβάλλοντος. Κυριολεκτικά, "Η Ζωή στους ώμους τους", από την Γεσίμ Ουστάογλου.
Στο εγχώριο, πλούσιο υλικό, δεν απουσιάζουν τίτλοι σχετικά πρόσφατης παραγωγής, σαν την βραβευμένη "Πρώτη ύλη" του Χρήστου Καρακέπελη, για παράδειγμα. Έχεις, πάντως, την εντύπωση πως η πλειοψηφία των επιλογών υπηρετεί μιαν ιστορική όσο και τρυφερή επαναξιολόγηση ταινιών "ξεχασμένων αλλ' όχι πεθαμένων". Να, λοιπόν, γιατί "Ο Δράκος του Ν. Κούνδουρου" του Λάκη Παπαστάθη (κι η εκδήλωση στη μνήμη του), οι ποιητικοί "Άνεμοι" του Απόστ. Κρυωνά, το "Εν Μυτιλήνη" του Μάνου Ευστρατιάδη, το "Ταξίδι με την Ευαγγελίστρια" του Μανούσου Μανουσάκη και, κυρίως, το ασπρόμαυρο, άθικτο στον χρόνο, μικρό αριστούργημα του μεγάλου εκλιπόντος Κώστα Σφήκα, με τίτλο "Αναμονή", πυκνό σχόλιο για τις συνθήκες εργασίας, με φόντο την Ομόνοια και βουβό πρωταγωνιστή έναν οικοδόμο του '60.
Ανάλογο διαμάντι, αυτή τη φορά όμως συνοδευόμενο από εξαιρετικούς οργανοπαίχτες, η φωνή της Γιώτας Βέη (συναυλία στην Προφυριάδα Σχολή), της σπουδαίας ιέρειας της παραδοσιακής μας μουσικής, έτοιμης να δώσει στην δημοσιότητα την Αυτοβιογραφία της, ανάμεσα στην περιφρόνηση και στους διεθνείς θριάμβους. Όπως ανάμεσα στις ποδοσφαιρικές αναμεταδόσεις, στο προεκλογικό κλίμα για την Αυτοδιοίκηση, στα καφενειακά σχόλια για την αναμέτρηση Αχτσιόγλου-Κασσελάκη και στο "Κοσμικό Ανατομείο" του Βασίλη Βαφέα, του ανθρώπου-ψυχή της διοργάνωσης, επιχειρεί το Καρλόβασι, των τουριστών και των σπουδαστών, να συνδεθεί μ' ένα φεστιβάλ χωρίς βραβεία, μακριά από τις μόδες και την ιλουστρασιόν επικαιρότητα. Ποιός είπε ότι δεν έχουν αυτό το δικαίωμα οι λιγότεροι και διαφορετικοί; Ας ρωτήσουν τα θύματα των σεισμών, εκεί στην αλλόκοτη παραλία, τα κουφάρια-φαντάσματα των βυρσοδεψείων. Έχουν δει κι έχουν δει τα μάτια τους...