ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Τι προέβλεπε η εγκύκλιος 1010 του Γεωργίου Παπανδρέου

Ο «διωγμός» των νεολαίων Λαμπράκη από τα σχολεία

Η επίσημη Πολιτεία, στις αρχές της δεκατίας του ’60, ουδέποτε είδε με καλό μάτι τη νεολαία Λαμπράκη. Έτσι, ο Γεώργιος Παπανδρέου επισφράγισε το «διωγμό» των Λαμπράκηδων, με την περίφημη «εγκύκλιο 1010», ενώ η Δεξιά κατήγγελλε τις Λαμπράκισσες ως… διαφθορείς των Ελλήνων στρατιωτών!

Ο «διωγμός» των νεολαίων Λαμπράκη από τα σχολεία

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗ

Η επίσημη δικαιολογία της κυβέρνησης της Ενώσεως Κέντρου, με πρωθυπουργό και υπουργό Παιδείας τον Γεώργιο Παπανδρέου, ήταν ότι ήθελε να αποβάλει τον κομματισμό από τα σχολεία. Ωστόσο, το κλίμα στον αστικό πολιτικό χώρο ήταν εξαιρετικά αντικομμουνιστικό και από… την επιχείρηση «αποκομματικοποίησης» της εκπαίδευσης εξαιρέθηκαν όλες οι άλλες πολιτικές νεολαίες, εκτός της Νεολαίας Λαμπράκη. Πρόκειται για την περίφημη «εγκύκλιο 1010», η οποία υποχρέωνε τους διδάσκοντες των σχολείων να αποβάλλουν όσους μαθητές ήταν μέλη της νεολαίας Λαμπράκη. Τέτοιες αποβολές έγιναν σε όλη την Ελλάδα, ενώ γνωστή είναι η αντίστοιχη αποβολή, από σχολείο της Λάρισας, της ηθοποιού Άννας Βαγενά, που ήταν μέλος της νεολαίας Λαμπράκη.

Πάντως, όπως προαναφέρθηκε, η εγκύκλιος 1010 αφορούσε μόνο τους «Λαμπράκηδες», καθώς τους κατονόμαζε, ενώ άφηνε στο απυρόβλητο τη νεολαία του Κέντρου, την ΕΔΗΝ, την ΕΡΕΝ (της δεξιάς ΕΡΕ) και τη φασιστική της 4ης Αυγούστου, που είχε επικεφαλής τον Κωνσταντίνο Πλεύρη.

 Τα… μαύρα καλσόν

Παρά τον αστικό μύθο που θέλει τα μέλη της νεολαίας Λαμπράκη να θεωρούν «ταμπού» τις μεταξύ τους σχέσεις και να τις αντιλαμβάνονται ως σχέσεις με… μοναδική κατάληξη το γάμο (όπως γινόταν στην ΚΝΕ αργότερα), οι «Λαμπράκηδες» ήταν εξαιρετικά απελευθερωμένοι, αφού η «σπορά» της ελευθεριότητας των 60ς είχε αφομοιωθεί πλήρως από τη νεολαία. Μάλιστα, οι «Λαμπράκισσες» δεν ντύνονταν συμβατικά, αλλά έραβαν φορέματα και ακολουθούσαν τη μόδα της εποχής. Για το λόγο αυτό, εξάλλου, είχαν βρεθεί… υπό διωγμό από τον αστικό πολιτικό κόσμο της εποχής. Μάλιστα, έχει μείνει ιστορική η ομιλία του ηγετικού στελέχους της ΕΡΕ, Παναγιώτη Κανελλόπουλου, στη Βουλή. «Οι Λαμπράκισσες φορούν μαύρες κάλτσες και παρασέρνουν με τα ερωτικά τους τερτίπια τους αξιωματικούς του Ελληνικού Στρατού για να τους προσηλυτίσουν», είχε πει.

Για την Ιστορία, η εγκύκλιος 1010 του Γεωργίου Παπανδρέου έχει ως εξής:

 

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Πρόεδρος Κυβερνήσεως καὶ Ὑπουργὸς Ἐθνικῆς Παιδείας καὶ Θρησκευμάτων

Ἀριθ. Ἐμπ. Πρωτ. 1010, Ἐμπιστευτικόν

Ἐν Ἀθήναις τῇ 11ῃ Μαρτίου 1965

ΠΡΟΣ: Τοὺς Γενικοὺς Ἐπιθεωρητὰς Μέσης Ἐκπαιδεύσεως

Πανταχόθεν καταγγέλεται ὅτι ἡ κομμουνιστικὴ Νεολαία Λαμπράκη καταβάλλει μεγάλας προσπαθείας προσεταιρισμοῦ μαθητῶν τῶν Γυμνασίων.

Βεβαίως, ἐφ' ὅσον διεπιστώθη ποσοστὸν 12% ὀπαδῶν τῆς ΕΔΑ κατὰ τὰς τελευταίας ἐκλογάς, εὐνόητον εἶναι ὅτι θὰ ὑπάρχουν καὶ μαθηταὶ ἐμποτισμένοι ἀπὸ τὰς οἰκογενείας των μὲ ἀριστερὰν ἰδεολογίαν.

Καὶ αὐτούς, βεβαίως, κατὰ πρῶτον λόγον, θὰ χρησιμοποιῇ ἡ κομμουνιστικὴ προπαγάνδα πρὸς προσηλυτισμὸν τῶν νέων.

Ἐφιστῶ διὰ τοῦτο καὶ πάλιν τὴν προσοχὴν ὅλων τῶν Καθηγητῶν τῶν Γυμνασίων καὶ τοὺς καθιστῶ ὑπευθύνους διὰ πᾶσαν δραστηριότητα τῆς Νεολαίας Λαμπράκη. Ὁ Κομμουνισμὸς εἶναι ἐχθρὸς καὶ τοῦ Ἔθνους καὶ τῆς Δημοκρατίας. Καὶ τοῦτο πρέπει νὰ καταστῇ συνείδησις τῆς Νέας Γενεᾶς.

Ὁ Ἐθνικὸς φρονηματισμός, καθὼς καὶ ἡ ἠθικὴ καὶ πολιτικὴ ἀγωγὴ τῶν μαθητῶν εἶναι ἡ πρώτη ἀποστολὴ τοῦ Διδασκάλου. Καὶ εἰς αὐτὴν ὀφείλουν νὰ ἐπιδοθοῦν.

Τὰ ἰδικά μας ἰδανικὰ εἶναι τὰ ἰδανικὰ τοῦ Ἑλληνοχριστιανικοῦ Πολιτισμοῦ.

Ἐλευθερία (Ἐθνικὴ καὶ Πολιτική) καὶ Δικαιοσύνη. Ἀγάπη καὶ Θυσία. Αὐτὰ εἶναι τὰ ἰδεώδη μας καὶ μὲ αὐτὰ πρέπει νὰ ἐμποτισθῆ ἡ Νέα Γενεά. Ἑλλὰς καὶ Δημοκρατία. Ἀληθὴς Δημοκρατία.

Πᾶσα ἐκτροπὴ πρέπει νὰ κολάζεται αὐστηρότατα. Καὶ ἂν συμβῇ νὰ ὑπάρξουν διδάσκαλοι, ὄχι ἀνήκοντες, ἀλλὰ καὶ ἁπλῶς συμπαθοῦντες ἢ ἀνεχόμενοι τὴν κομμουνιστικὴν προπαγάνδαν, δὲν ἔχουν θέσιν εἰς τὴν Ἐκπαίδευσιν.

Ὅσοι πιστεύουν εἰς τὰ ἰδεώδη των, τὰ ὑπερασπίζουν. Καὶ τὴν ὑπεράσπισιν τῶν ἰδανικῶν μας καὶ τὴν ἔμπνευσιν, ἐπιβάλλεται νὰ θέσῃ ἡ Ἑλληνικὴ Δημοκρατία εἰς τὸν ἐκπαιδευτικὸν κόσμον.

Γνωρίζω, ὅτι ἔχουν μέχρι τοῦδε ἐκδοθῇ ὑπὸ τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας πολλαὶ σχετικαὶ ἐγκύκλιοι. Ἀλλὰ ἐπεθύμουν, λόγῳ μεγάλης σοβαρότητος τοῦ θέματος, νὰ ἐπικοινωνήσω καὶ ἐγὼ προσωπικῶς μεθ' ὑμῶν. Παρακαλῶ, ὅπως εἰς τὸ τέλος ἑκάστου μηνὸς ὑποβάλλητε (Ὑπουργεῖον Παιδείας, Γραφεῖον Ὑπουργοῦ - Ἐμπιστευτικῶς) σχετικὴν ἔκθεσιν.

Δεχθῆτε καὶ διαβιβάσατε πρὸς ἅπαντας, διδάσκοντας καὶ διδασκομένους, τοὺς ἐγκαρδίους χαιρετισμούς μου.

Γεώργιος Παπανδρέου

 

Κι άλλοι διωγμοί

Εκτός της εγκυκλίου 1010, οι «Λαμπράκηδες» υφίσταντο από την κυβέρνηση κι άλλου τύπου διωγμούς. Για παράδειγμα, η Αστυνομία απαγόρευσε το σκάκι στις… λέσχες της οργάνωσης, επικαλούμενη διάταξη που απαγόρευε τα τυχερά παιχνίδια και την χαρτοπαιξία.

Παράλληλα, σοκ προκάλεσε η βομβιστική ενέργεια στο Μυλοχώρι Κιλκίς, όταν άγνωστοι ανατίναξαν με δυναμίτιδα τη λέσχη της οργάνωσης.

Η «ανησυχία» του Παλατιού, αλλά και της κυβέρνησης από τη δράση της νεολαίας Λαμπράκη έχει αποτυπωθεί και σε επίσημα κείμενα. Μάλιστα, από τα πρακτικά του Συμβουλίου του Στέμματος (το οποίο τότε επείχε θέση επίσημου κυβερνητικού οργάνου), φαίνεται ότι ο βασιλιάς ασκούσε συνεχώς… διακριτικές πιέσεις στον Γεώργιο Παπανδρέου προκειμένου να διαλύσει την οργάνωση. Μάλιστα, η μη διάλυσή της χρησιμοποιήθηκε και ως πρόσχημα από τον αρχηγό της ΕΡΕ, Παναγιώτη Κανελλόπουλο όταν υπαναχώρησε από την συμφωνία του με τον ηγέτη της Ένωσης Κέντρου για τη διεξαγωγή εκλογών με κυβέρνηση της EPE, μετά την καταψήφιση της κυβέρνησης Τσιριμώκου.

Δείτε εδώ όλο το ιστορικό αφιέρωμα.

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια.

Υποβολή απάντησης

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιο σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το email σας εδώ.