ΕΛΛΑΔΑ

Η επιδημία λουκέτων

Η κρίση ...σβήνει μαζί με τα τσιγάρα και τα περίπτερα

Με κατεβασμένα, σκουριασμένα ρολά τα περίπτερα της πρωτεύουσας εγκαταλείπονται από τους επαγγελματίες το ένα μετά το άλλο, έχοντας γονατίσει από την οικονομική κρίση.

Η κρίση ...σβήνει μαζί με τα τσιγάρα και τα περίπτερα

Του Κώστα Τσιριμώνα

Το λουκέτο σε περίπτερα δεν περιορίζεται σε απομονωμένες περιοχές της πρωτεύουσας αλλά έχει εξαπλωθεί ακόμα και στους πιο πολυσύχναστους δρόμους. Μια βόλτα από το Χίλτον έως την Αμερικάνικη πρεσβεία αρκεί, για να διαπιστώσει κανείς το μέγεθος του προβλήματος. Τέσσερα περίπτερα στη σύντομη αυτή διαδρομή, δεν άντεξαν στα νέα οικονομικά δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί και αναγκάστηκαν να διακόψουν τη λειτουργία τους. Στέκουν εγκαταλελειμμένα και ερημωμένα, αποτελώντας καμβά για  γκράφιτι των «καλλιτεχνών του δρόμου».

Σύμφωνα με επίσημες μετρήσεις εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα του εμπορίου, από την αρχή της κρίσης έχουν βάλει λουκέτο 5.000 περίπτερα και ψιλικατζίδικα, καθώς και 130 πρατήρια. Μάλιστα σύμφωνα με εκτιμήσεις του προέδρου της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών Ενοικιαστών Περιπτερούχων & Καπνοπωλών Ελλάδος, Θεόδωρου Μάλλιου, περίπου ένας στους δύο ενοικιαστές περιπτέρων έχει σταματήσει την ενασχόληση του με αυτό από την εκδήλωση της κρίσης. Τη θέση τους έσπευσαν να καταλάβουν πολλοί νέοι φιλόδοξοι επαγγελματίες, οι οποίοι όντας ανυποψίαστοι για τις επερχόμενες εξελίξεις και τα προβλήματα του κλάδου, εγκατέλειψαν-στη συντριπτική τους πλειοψηφία- γρήγορα το περίπτερο.

Το τσιγάρο...έσβησε τα περίπτερα

Ο βασικότερος λόγος του οικονομικού εκτροχιασμού των περιπτέρων είναι η υπέρογκη φορολόγηση των τσιγάρων και η πτώση που σημειώνεται στην αγορά τους. Για να γίνει αντιληπτή η εξάρτηση της βιωσιμότητας των περιπτέρων από την διάθεση τσιγάρων, σημειώνεται ότι ο μέσος όρος του τζίρου ενός περιπτέρου προέρχεται κατά 60% από την πώληση τσιγάρων.

Η οικονομική κρίση έχει οδηγήσει ένα μεγάλο ποσοστό των καπνιστών στη διακοπή της βλαβερής αυτής συνήθειας. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, η ετήσια κατανάλωση τσιγάρων έχει υποδιπλασιαστεί την τελευταία πενταετία καθώς από 34,666 δισ. τσιγάρα το 2007 φτάσαμε το 2012 σε 19,37 δισ. τσιγάρα ενώ για το 2013 η εκτίμηση είναι ότι θα κυμανθεί στα 18 δισ.

Πλήγμα για τους περιπτερούχους αποτελεί και η συνεχώς αυξανόμενη κατανάλωση λαθραίων τσιγάρων, που έχουν εισβάλει στην αγορά και διακινούνται από οργανωμένα κυκλώματα. Υπολογίζεται πως το 25% των τσιγάρων που κυκλοφορούν στην αγορά της Αττικής είναι λαθραία! Αυτό όπως είναι φυσικό δεν έχει επιζήμιες επιπτώσεις μόνο στην τσέπη των περιπτερούχων αλλά και στα κρατικά ταμεία.

Από την άλλη πλευρά, το υπουργείο Οικονομικών, στοχεύοντας στην αύξηση των εσόδων του, έχει προχωρήσει 4 φορές σε αύξηση των φόρων στον καπνό, που ανέρχεται πλέον στο 82%.  Με άλλα λόγια εάν ένα πακέτο κοστίζει 3,40 ευρώ, τα 2,79 ευρώ πηγαίνουν στο κράτος. Ο περιπτερούχος κερδίζει ένα ποσό που κυμαίνεται γύρω στο 3% της τιμής του τσιγάρου, ποσοστό που προ κρίσης κυμαινόταν από 7% έως 8% (αναλόγως με τη μάρκα).

Επίσης, οι περιπτερούχοι της Αττικής, της Θεσσαλονίκης και της Πάτρας βρίσκονται αντιμέτωποι και με μια νέα πρόκληση. Οι αλλαγές που ψηφίστηκαν από τη βουλή τον Νοέμβριο του 2012 για την αλλαγή του τρόπου φορολόγησης και διακίνησης των καπνών, έδωσε τη δυνατότητα στην καπνοβιομηχανία Παπαστράτος (που έχει εξαγοραστεί από την Philip Morris) και διαθέτει το 1/3 της κατανάλωσης των τσιγάρων που διακινούνται στην αγορά, να ανακοινώσει το Νοέμβριο στους χοντρέμπορους με τους οποίους συνεργαζόταν, ότι σε 6 μήνες λύεται η συνεργασία των δύο πλευρών. Έτσι από τους συνολικά  110 χοντρεμπόρους που απασχολούσε στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα, από τον περασμένο Ιούνιο συνεργάζεται μόλις με 5 ( 3Αθήνα-1 Θεσσαλονίκη-1 Πάτρα). Ο νόμος στηρίζεται σε κοινωτική οδηγία για  την προστασία της δημόσιας υγείας και στοχεύει στη διαμόρφωση ενός δικτύου που είναι κλειστό και ελεγχόμενο.

Στα βήματα της Philip Morris βαδίζουν και οι υπόλοιπες καπνοβιομηχανίες, οι οποίες ατύπως συνεργάζονται αποκλειστικά με 11 χοντρεμπόρους στο λεκανοπέδιο. Το πρόβλημα όμως που ανακύπτει είναι ότι στους 11 αυτούς προμηθευτές δεν υφίσταται κανένας έλεγχος, με αποτέλεσμα να δημιουργείται αισχροκέρδεια, την οποία πληρώνουν οι περιπτερούχοι. Αυτό γιατί καθένας από αυτούς έχει πάρει ένα κομμάτι από την πίτα της Αττικής, την εκμετάλλευση του οποίου διαθέτει κατ’ αποκλειστικότητα, με άμεσο αποτέλεσμα τη δημιουργία μονοπωλίου. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος, μόλις χθες ένας από αυτούς χρέωσε 2 έως 4 λεπτά το πακέτο ακριβότερα στους περιπτερούχους, σε σχέση με όλους τους υπόλοιπους 10 προμηθευτές.

Μπόνους από τις καπνοβιομηχανίες

Υπάρχει πάντως και ένας θετικός παράγοντας στις εξελίξεις. Αυτό γιατί προκύπτει ένα μικρό όφελος, που αποκομίζουν οι «καλοί» περιπτερούχοι (δηλαδή αυτοί που έχουν μεγάλη κατανάλωση και πληρώνουν στην ώρα τους). Συγκεκριμένα οι καπνοβιομηχανίες τους προσφέρουν  μπόνους  σε περιπτώσεις μεγάλων παραγγελιών. Οι καπνοβιομηχανίες, που έχουν υποστεί απίστευτες απώλειες από την κρίση, για να αυξήσουν το μερίδιο των κερδών τους έχουν αρχίσει να προσφέρουν διάφορα μπόνους, τάση που αναμένεται να αυξηθεί το προσεχές διάστημα.

Δυσοίωνο το μέλλον του κλάδου

Τι θα γίνει όμως με τα μικρά περίπτερα; Η απάντηση του Θεόδωρου Μάλλιου στο matrix24 είναι αφοπλιστική. «Δεν μπορούμε να επιβιώσουμε όλοι. Το σύστημα ήταν έτσι δομημένο, ώστε η κρίση  μας ισοπέδωσε. Κύριο μέλημά μας είναι να σημειώσουμε τις μικρότερες δυνατές απώλειες, δηλαδή να χαθούν όσο λιγότερα περίπτερα γίνεται».  Προβλέπει ακόμη ότι το καθεστώς λειτουργίας των περιπτέρων θα έχει μεταβληθεί άρδην τα επόμενα 3-5 χρόνια και δε θα θυμίζει σε τίποτα το σημερινό. Σύμφωνα με τον ίδιο, κάποια στιγμή περιπτερούχοι και αγορά θα καταφέρουν να βρουν την χρυσή τομή και να συμπορευτούν. Το θλιβερό σημείο κατά τον ίδιο είναι η βιαιότητα με την οποία προωθούνται οι νέες αλλαγές από την κυβέρνηση, μετά από τις επιταγές των δανειστών, μην δίνοντας τον απαραίτητο χρόνο προσαρμογής στους επαγγελματίες του κλάδου. Να σημειωθεί πως οι κινήσεις του προέδρου αμφισβητούνται έντονα στο εσωτερικό της ομοσπονδίας και υπάρχουν φωνές που ζητούν συντονισμένο αγώνα κατά των καπνοβιομηχανιών μέσω της νομικής οδού.

Στο μεταξύ ολοένα και περισσότερα περίπτερα αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Δεν είναι λίγοι όσοι χρωστούν δημοτικά τέλη και προχωρούν σε ρύθμιση των οφειλών τους στη ΔΕΗ, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία χρωστά ασφαλιστικές εισφορές στο ΟΑΕΕ.

Κανείς δεν γνωρίζει αυτή την στιγμή το μέλλον του περί ου ο λόγος κλάδου, που βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, ζώντας με ένα δικό του, ιδιαίτερο τρόπο το ελληνικό «success story».

Τέσσερα  περίπτερα έχουν κατεβάσει ρολά από το Χίλτον μέχρι την Αμερικάνικη πρεσβεία.

periptero18

periptero14

periptero15

periptero16

Απούλητο για χρόνια παραμένει το περίπτερο έξω από το mastihashop στο κέντρο της Αθήνας

periptero17

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια.

Υποβολή απάντησης

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιο σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το email σας εδώ.