ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ

Η παραπλάνηση στο δημόσιο βίο

Στον άναρχο κόσμο που ζούμε η παραπλάνηση κυριαρχεί. Οι συνιστώσες της είναι: το ψέμα, η διαστρέβλωση και η αποσιώπηση.

Εκείνος που λέει την αλήθεια, για κάποια υπόθεση, καταβάλλει συνειδητή προσπάθεια να ξεπεράσει προκαταλήψεις και προσωπικά κίνητρα ώστε να είναι όσο πιο αμερόληπτος μπορεί. Στην περίπτωση της παραπλάνησης, ο επιδιωκόμενος σκοπός είναι να μη δοθεί μια ειλικρινής και πλήρης περιγραφή των γεγονότων.

Ειδικά

Το ψέμα: εκφράζει την επινόηση γεγονότων που δεν ισχύουν όπως επίσης και την ανειλικρινή σύνδεση πραγματικών γεγονότων, ο ψεύτης έτσι οδηγεί τον ακροατή σε λανθασμένο συμπέρασμα, χωρίς ο ίδιος να το διατυπώνει ρητώς.

Παρατήρηση: υπάρχει πάντα η πιθανότητα ο ψεύτης αθέλητα να λέει την αλήθεια και αντίστροφα.

Η διαστρέβλωση: δεν γίνεται καμία προσπάθεια να δοθεί μια ακριβής περιγραφή των γεγονότων, η ιστορία στρεβλώνεται, αλλά τα γεγονότα δεν συναρμόζονται με τρόπο που να λένε μια πλαστή ιστορία, πράγμα που θα αποτελούσε ψέμα.

Η αποσιώπηση: έγκειται στην απόκρυψη πληροφοριών που ενδεχομένως να υπονομεύουν ή να αποδυναμώνουν τη θέση κάποιου.

Το ψέμα (Kant: η μεγαλύτερη παραβίαση του καθήκοντος που έχει ο άνθρωπος προς τον εαυτό του) θεωρείται οικτρή συμπεριφορά, ενώ η πλειονότητα πιστεύει ότι η διαστρέβλωση και η αποσιώπηση είναι αποδεκτές, παρόλο που αποσκοπούν στην παραπλάνηση. Μια πιθανή εξήγηση για τη διαφοροποίηση αυτή είναι ότι το ψέμα γίνεται πιο δύσκολα αντιληπτό. Η πολιτική αποτελεί ιδιαίτερα γόνιμο έδαφος για διαστρεβλώσεις και αποσιωπήσεις.

Η διάχυτη ψευδολογία στην κοινωνία προκαλεί τοξική κουλτούρα ανεντιμότητας, ενθαρρύνοντας την ανειλικρίνεια στην καθημερινή ζωή. Οι δημοκρατίες λειτουργούν καλύτερα όταν εμπεριέχουν αγορά ιδεών, η οποία, όμως, λειτουργεί μονάχα όταν οι πολίτες έχουν αξιόπιστες πληροφορίες και υπάρχουν υψηλά επίπεδα διαφάνειας και ειλικρίνειας. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η ψευδολογία μπορεί να υπονομεύσει το κράτος δικαίου, την καρδιά της δημοκρατικής ζωής.

Η ψευδολογία σε μια δημοκρατία είναι δυνατόν να οδηγήσει τους πολίτες στο να χάσουν την πίστη τους στη δημοκρατική διακυβέρνηση και να εκδηλώσουν ανοχή σε κάποια μορφή απολυταρχίας.

Το μήνυμα:
Οι ενεργοί πολίτες έχουν υποχρέωση να αντισταθούν στο φαινόμενο της παραπλάνησης, δίνοντας έτσι νόημα στη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών.

Ο. Καθ. Χρήστος Β. Μασσαλάς-π. πρύτανης του πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια.

Υποβολή απάντησης

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιο σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ.
Παρακαλώ εισάγετε το email σας εδώ.