Ήταν μια διερευνητική συζήτηση.
Μην ασχοληθείτε, πρότειναν οι υπηρεσιακοί, χαμένη υπόθεση.
Συνέχισα πιέζοντας, εμβαθύνοντας.
Έχει σημασία να αιτιολογείς την θέση, την άποψη, την πρόταση είτε θετική είτε αρνητική. Επέμενα στην τεκμηρίωση.
Κι εκεί άρχισε να τραυματίζεται η σπουδαιοφάνεια των εισηγητών. Ράγισε η στερεότητα της επιπόλαιας άρνησης.
Και έτσι, ήρθε στην επιφάνεια, ως η μόνη αιτία της επίμονης άρνησης η συνήθης επιπολαιότητα της ελλαδικής γραφειοκρατίας, και συνωδά η ελλιπής γνώση του υπηρεσιακού φακέλλου, η απροθυμία ενασχόλησης με ένα μείζον πολιτισμικό ζήτημα, ού μην αλλά και η σοβαρών εθνικών και εκκλησιαστικών διαστάσεων εκκρεμότητα, ξεχωριστού ιστορικού και γεωπολιτικού ενδιαφέροντος.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι πριν από τριάντα και πλέον χρόνια η έγκριτη εφημερίδα των Αθηνών "ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ " είχε εκτενές αφιέρωμα παρουσιάζοντας την σκεπασμένη αυτή από την σκόνη των δεκαετιών υπόθεση στην ελληνική κοινή γνώμη με τον εύλογο τίτλο, "ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΡΟΔΟΥ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ", δανειζόμενη για ένα πετυχημένο λογοπαίγνιο από τον τίτλο του εξαιρετικού βιβλίου -best seller- του Ουμπέρτο Έκο.
Οι υπηρεσιακοί αρμόδιοι ολοφάνερα δεν είχαν ασχοληθεί με τον φάκελλο μιας διεκδίκησης που εκκρεμεί πάνω από μια εκατονταετία, μια υπόθεση που απασχόλησε την Ελλάδα και την Βουλγαρία στην Συνθήκη του Νειγύ, και έκτοτε κακοφόρμισε λόγω έλλειψης σοβαρής στρατηγικής και πολιτικής διεκδίκησης!
Και ποιός να νοιάζεται τώρα!
Και ποιός να αγωνιά για την επιστροφή των οκτακοσίων είκοσι επτά χειρογράφων επί περγαμηνών, αλλά και χαρτώων, πάνω στα οποία αποτυπώνεται πολυτελώς, έτσι ώστε να συνιστά μοναδική πηγή για την πολύπαθη γη της Μακεδονίας σε σκοτεινούς αιώνες, η ιστορία, χαραγμένη με μελάνι πάνω στα χρυσόβουλα των Ρωμηών Αυτοκρατόρων, στα σιγίλλια των Οικουμενικών Πατριαρχών, στα χρυσόβουλα των Σέρβων Τσάρων, στα φιρμάνια των Οθωμανών Σουλτάνων, στους Κώδικες των Σταυροπηγιακών Πατριαρχικών Μοναστηριών, σε γεγονότα της πολιτικής και της γεωπολιτικής, στρατιωτικά και εκκλησιαστικά, σε δικαιώματα εμπράγματα, εμπορικά, βιοτεχνικά και κοινωνικά, σε γεωγραφικές και ιατρικές περιγραφές, σε λοιμούς και καταστροφές, σε τοπωνύμια και λαογραφικά στοιχεία, σε εθνολογικές διαστρωματώσεις, μαζί με κείμενα Πατέρων της Εκκλησίας, μουσικά της καθ' ημάς Μουσικής παράδοσης, την οποία ανοήτως αποκαλούμε οι αδαείς ως βυζαντινή, και βεβαίως καίριες μεταγενέστερες σημειώσεις κι ενθυμήσεις επ' αυτών των πολυτίμων χειρογράφων,
ήγουν, ενός ατίμητου πολύχρωμου πολιτισμικού ψηφιδωτού, με τις ολοζώντανες λεπτομέρειες επί περγαμηνών, που εν τέλει αποκαλύπτει ολοζώντανα την διαχρονία της Ρωμηοσύνης, τον Πολιτισμό των Ρωμιών στην αναγέννηση των Παλαιολόγων και στις δυσχερείς κακοτοπιές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, άχρι του 1916, όταν στην διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Βουλγαρικός Στρατός με συντεταγμένη και διατεταγμένη ενέργεια των στρατιωτικών μονάδων του προέβη σε αρπαγή και λαφυραγώγηση, εν καιρώ πολέμου, των Πολιτιστικών θησαυρών από τα Πατριαρχικά Μοναστήρια της Μακεδονίας και της Θράκης! Οι ακαδημαικές εργασίες των ειδημόνων καθηγητών του Αριστοτελείου Πανεστημίου Θεσσαλονίκης Βασ. Άτσαλου και Βασ. Κατσαρού της Φιλοσοφικής Σχολήςκαι Χαραλ. Παπαστάθη της Νομικής, δημοσιευμένες κι αποδεκτές διεθνώς έχουν λύσει οποιαδήποτε επιστημονική αμφιβολία κι εκκρεμμότητα επί του ως άνω ζητήματος, ταυτοποιώντας απολύτως τα χειρόγραφα και την προέλευση του καθενός ξεχβριστά, γιαυτό και τους οφείλεται ευγνωμοσύνη!
Και ποιός τάχα να γνοιαστεί,
όταν γύρω μας τόσα μίζερα ζητήματα της αθλιότατης καθημερινότητάς μας συνθλίβουν, ποιός θα μπορούσε να διακατέχεται από την αγωνία της συγκρότησης μιας στιβαρής στρατηγικής για την διεκδίκηση και την επιστροφή των πολυτίμητων αυτών θησαυρών στους ιδιοκτήτες του ;
Επειδή κατά καιρούς Δημοτικά και Νομαρχιακά Συμβούλια, Μητροπόλεις και πολιτιστικοί Φορείς έχουν παρέμβη με ψηφίσματα αξιώνοντας την επιστροφή των ατιμήτων της Ψυχής μας, αφού δεν είναι απλά τα χειρόγραφα που φυλάσσονται σε πυρηνικό καταφύγιο στο κέντρο της Σοφίας στη Βουλγαρία, κάτω και πίσω από την έδρα του Ινστιτούτου Σλσβοβυζαντινών Ερευνώβ Ιβάν Ντούιτσεβ, αλλά και σειρά πολυτελών κειμηλίων που εκτίθενται στο Εθνολογικό - Εκκλησιαστικό Μουσείο της Βουλγαρικής πρωτεύουσας.
Επειδή ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως κ.κ. Βαρθολομαίος, πραγματοποιώντας επίσημη επίσκεψη στην Σόφια, έθεσε ευθέως και εκφώνως το αίτημα της επιστροφής των αρπαγέντων ως λαφύρων πολέμου από τον Βουλγαρικό Στρατό ως άνω χειρογράφων και κειμηλίων στις Μονές Παναγίας Αχειροποιήτου του Παγγαίου, που σφαλερώς Εικοσιφοίνισσα επονομάζεται, Τιμίου Προδρόμου στο Μενοίκιο όρος παρά τας Σέρρας, στην Παναγία Αρχαγγελιώτισσα της Ξάνθης και στο μετόχι της Μονής των Ιβήρων, την Παναγία στην Κορνοφωλιά του Έβρου, η οποία πατριαρχική παρέμβαση προκάλεσε τότε την μήνιν ανιστόρητων φανατικών της βουλγαρικής ακροδεξιάς, της ελλαδικής πλευράς ποιούσης ομοθυμαδόν την νήσσαν!
Επειδή οι αρμόδιοι των συναρμόδιων Υπουργείων, υπηρεσιακοί τε και αιρετοί , δεν έχουν βρεί άχρι του νύν επαρκή χρόνο ενασχόλησης με τα κρίσιμα της ιστορικής μας Διαχρονίας, της Αυτογνωσίας και του Πολιτισμού μας με την εκπόνηση μιας στιβαρής πολιτικής και πολιτισμικής στρατηγικής, με τις ιδιαίτερες βάσεις της νομικής διεκδίκησης ενώπιον των κατ' εξοχήν αρμοδίων Δικαστηρίων, εθνικών και ευρωπαικών, και πρόσθετα ενώπιον των αρμοδίων Διεθνών Οργανισμών, όπως η UNESCO , UN, το Συμβούλιο της Ευρώπης,
το Αίτημα της επιστροφής
των αρπαγέντων ως λαφύρων πολέμου, πολιτισμικών αντικειμένων -χειρογράφων και κειμηλίων-, επιμένω στον ορθό χαρακτηρισμό που εδράζεται στις ιστορικές μαρτυρίες ως αρπαγέντων βιαίως εν καιρώ πολέμου με χρήση στρατιωτικής βίας και απειλής και όχι όπως ανιστόρητα τινές εν Ελλάδι ψελλίζουν ή γράφουν, περί δήθεν "κλαπέντων χειρογράφων",
Το Αίτημα της επιστροφής
των λαφυραγωγηθέντων από τον βουλγαρικό στρατό εν μέσω πολέμου, ήτοι των χειρογράφων και κειμηλίων των Πατριαρχικών Σταυροπηγίων στη Μακεδονίας και την Θράκη,
μέσω μιάς σοβαρά σχεδιασμένης και υπεύθυνα υλοποιημένης διεκδίκησης, που αφορά διευθέτηση εκκρεμμοτήτων μεταξύ δύο Χωρών - Κρατών Μελών
της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
μιας στρατηγικής για την απονομή διεθνούς δικαίου, σε μια νομική - πολιτισμική εκκρεμμότητα που υπερβαίνει τον αιώνα, μιας στρατηγικής σε πολιτικό, θεσμικό, νομικό, δικαστικό επίπεδο,
είναι μείζον ζητούμενο και θα τίθεται επιτακτικά επί τάπητος ως ακρογωνιαίος λίθος καλών γειτονικών και φιλικών σχέσεων με τους γείτονες Βουλγάρους!
Το ζήτημα της παράτασης της εκκρεμμότητας και της μη υλοποίησης της επιστροφής των λαφυραγωγηθέντων ατίμητων πολιτισμικών αντιμειμένων μέχρι σήμερα , συγχωρέστε με να το υπογραμμίσω,
οφείλεται στην ολιγωρία μιάς Αθηνοκεντρικής θέασης των πραγμάτων,
στην καθοριστική έλλειψη μιας σοβαρής πολιτικής για την διαχρονία του Πολιτισμού μας, εμπλέκεται στο σημείο αυτό και το επίπεδο της παιδείας μας,
και βέβαια στην απουσία της απαιτούμενης στέρεης βούλησης και στιβαρής στρατηγικής που μπορεί να ανταποκριθεί και να υπηρετεί σοβαρούς στόχους!
Σε πρόκληση Πολιτισμού αναφέρομαι!
Καιρός του ποιήσαι...
Υ.Γ.:
Για την πληρότητα της επιστημονικής τεκμηρίωσης των ανωτέρω παραπέμπω στην επιστημονική μελέτη του
Βασίλη Κατσαρού
ΤΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΤΩΝ ΜΟΝΩΝ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ ΚΑΙ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ ΤΟΥ ΠΑΓΓΑΙΟΥ (ΚΟΣΙΝΙΤΖΑΣ)
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ
Ο ανέκδοτος περιγραφικός κατάλογος των ελληνικών χειρογράφων της Ακαδημίας Επιστημών της Βουλγαρίας (Αρχείο Κέντρου Σλαβοβυζαντινών Σπουδών " Ivan Dujcev") και η συμβολή του στην προσπάθεια για την ανασύνθεση του σκορπισμένου ψηφιδωτού των χειρογράφων των δύο μονών.
ΣΕΡΡΕΣ 1995
Έκδοση της
Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Σερρών