«Μαζί ενωμένοι σαν γροθιά θα νικήσουμε» τόνισε στην Πύλο στο φετινό τον εορτασμό του Δεκαπενταύγουστου. «Είμαστε ενωμένοι σαν γροθιά» τόνισε για τους προέδρους του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ, τους οποίους ευχαρίστησε δημόσια για τη στήριξη τους μετά τη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες. Αν ο Αντώνης Σαμαράς ακολουθεί το δόγμα του Βίσμαρκ «σιδερένια γροθιά σε βελούδινο γάντι»  ή τη Κινεζική τεχνική ήπιας εξάσκησης της «γροθιάς της ύψιστης αρχής», είναι προς διερεύνηση. Το ότι την επαναλαμβάνει για να περιγράψει την ενότητα, δείχνει μάλλον αμηχανία.

Η επανάληψη εκτός από μάνα της γνώσης είναι και ξαδέρφη της πλήξης. Γι’ αυτό και με πιάνει ανία όταν ακούω μεγάλες κουβέντες ή θυμοσοφικές κοινοτοπίες να εκστομίζονται κάθε τόσο και ανά πάσα ευκαιρία. Ο λόγος του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά είναι συνήθως λαϊκός με έντονα ιδεολογικά χαρακτηριστικά, μπόλικες γωνίες και ελάχιστα στρογγυλέματα. Κοινώς τα λέει σταράτα  παρότι είναι μερικές φορές πολιτικά ντεμοντέ. Αρέσει  δεν αρέσει, ανέκαθεν απευθυνόταν σε ένα συντηρητικό και πατριωτικό ακροατήριο το οποίο δεν έμενε αδιάφορο από την εκφορά της γλώσσας του σε  διακηρυκτικό πεδίο.

Στο κάτω κάτω το μεταπολιτευτικό πρότυπο πολιτικής δράσης και διακυβέρνησης, μέσα στο οποίο διαμορφώθηκε ο Σαμαράς, αυτό το προφίλ απαιτούσε σε αρχηγικό επίπεδο. Προσωπικές πρακτικές σφυρηλατημένες σε προσωποπαγή κόμματα (όπως η ΝΔ αλλά και η Πολιτική Άνοιξη), μικρές ομάδες συσπειρωμένες γύρω από τον αρχηγό, ελευθερία κινήσεων και πολιτικών επιλογών του κομματικού ηγέτη,  σνομπάρισμα των εκάστοτε διαμορφούμενων εσωκομματικών ισορροπιών. Και, βέβαια, ένας λόγος ιδεολογικά φορτισμένος, οραματικός, προπαγανδιστικός, συγκρουσιακός, διεμβολιστικός.

Από αυτό το παρελθόν ο Μεσσήνιος πολιτικός αντλεί πλέον στοιχεία αμεσότητας στην επικοινωνία του. Από τη στιγμή, ωστόσο, που υιοθέτησε μάλλον όψιμα τις αρχές της φιλελεύθερης οικονομίας και ανέλαβε ως πρωθυπουργός την αποστολή διάσωσης της χώρας και παραμονής της στο ευρώ, ο λόγος του έγινε πιο τεχνοκρατικός. Ένας  συντονισμός του με την αριθμολαγνική οπτική της τρόικας που παρουσιάζει νέα πτώση του ΑΕΠ κατά 4,5%, τον έκανε να περιγράψει, στους ομολόγους του στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, την κατάσταση ως «ρεκόρ Γκίνες».

Η παρομοίωση ήταν ατυχέστατη κυρίως επειδή ούτε κατόρθωμα, ούτε αξιοπερίεργο προς καταγραφή αποτελούν τα οικονομικά συντρίμμια και η απόγνωση της ελληνικής κοινωνίας.  Και φυσικά η άγρια λιτότητα και η βύθιση στην ύφεση δεν συγκρίνεται π.χ. με τον άνθρωπο που έσπασε τους περισσότερους τσιμεντόλιθους με τον αγκώνα του, κρατώντας ταυτόχρονα ένα αυγό. Με παρόμοια συλλογιστική, οι σωστές διαπιστώσεις που έκανε στις  Βρυξέλλες, ότι η ανεργία τρέφει τον εξτρεμισμό και πως οι Ευρωπαίοι εταίροι αρχίζουν να κατανοούν την αναγκαιότητα ενίσχυσης της αναπτυξιακής διάστασης της πολιτικής των μνημονίων, τα αρνητικά ρεκόρ θα συνεχιστούν.

Διότι, ανεξάρτητα από την αισιοδοξία του ότι «ο πιο αδύναμος κρίκος» της Ευρώπης θα μετατραπεί σε «ακρογωνιαίο λίθο» της, η εφαρμογή του νέου «πακέτου» μέτρων και η υλοποίηση πολλών από τα λεγόμενα προαπαιτούμενα μέτρα, θα ενισχύσει τα φαινόμενα ύφεσης και θα προετοιμάσει το έδαφος για νέα μεγάλη αύξηση της ανεργίας. Οπότε, πριν τη πιθανή μετωπική αντιπαράθεση κοινωνίας και κυβερνητικών εταίρων οφείλει πρώτος ο ίδιος ως επικεφαλής της κυβέρνησης να αλλάξει ρητορική περί τελευταίων κάβων, γιατί η φουρτούνα συνεχίζεται ως το λιμάνι.

Δεν αρκεί εξάλλου μόνο η δήλωση συμπαθείας των Βρυξελλών για στήριξη προκειμένου να διασφαλιστεί το μέλλον της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Ο πολιτικός ρεαλισμός απαιτεί από ελληνικής πλευράς να βρεθεί λύση για τη χρηματοδότηση της παράτασης στις προσπάθειες δημοσιονομικής συμμόρφωσης. Να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους με νέα αναδιάρθρωση όπου θα συμμετάσχει ο δημόσιος τομέας. Και κυρίως να επιβιώσει η κυβέρνηση τουλάχιστον μέχρι τις ευρωεκλογές του Ιουνίου του 2014. Όσο, άλλωστε, περισσότερο διαρκέσει η θητεία της τόσο μεγαλύτερες ευκαιρίες θα της δοθούν να επουλώσει κάποιες  από τις ουλές που θα της χαράξει η κοινωνική δυσαρέσκεια.

Ήδη οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν το ΣΥΡΙΖΑ να προηγείται άνετα στη παράσταση νίκης . Κι αν αντέχει ακόμα το ποσοστό της ΝΔ αυτό οφείλεται ότι στη τρέχουσα φάση το κόστος της κυβερνητικής πολιτικής το σηκώνει ακόμα το ταχύτατα συρρικνούμενο ΠΑΣΟΚ.  Γεγονός που δεν μπορεί να σφραγίζει σε βάθος χρόνου τις πολιτικές εξελίξεις. Γι αυτό πιστεύω ότι αν ο Σαμαράς επαναπαυθεί στο κλίμα αισιοδοξίας που θα εξασφαλίσει η δόση των 31,5 δισ και δεν κινηθεί εγκαίρως για απεγκλωβισμό από τη θανάσιμη παγίδα της ύφεσης και την ομηρεία της εσωτερικής υποτίμησης, θα συμβάλει στο μερίδιο που του αναλογεί στην υπονόμευση των αστικών κομμάτων. Και ο σφικτός δεσμός της γροθιάς που επικαλείται θα καταλήξει στη χαλαρή διάταση της ανοιχτής παλάμης.